یکی از مشکلاتی که بسیاری از افراد ممکن است دچار آن شوند، سیاتیک نام دارد. سیاتیک زمانی اتفاق میافتد که یک یا چند عصب که از پایین کمر و پاهای شما میگذرند، ملتهب یا تحریک شوند. معمولاً این بیماری جدی یا خطرناک نیست و به مرور درمان میشود. اما در موارد شدید فرد برای درمان به جراحی نیاز دارد. در این مقاله میخواهیم به بررسی این بیماری بپردازیم و روشهای درمان آن را توضیح دهیم. با ادامه این مطلب ما را راهنمایی کنید.
سیاتیک درد عصبی ناشی از آسیب یا تحریک عصب سیاتیک است. علاوه بر درد، میتواند شامل سوزن سوزن شدن یا بیحسی در پشت یا باسن هم شود. این درد میتواند به پایین ساق پا نیز سرایت کند. در برخی موارد علائم شدیدتری هم ممکن است رخ بدهد. در واقع، این درد میتواند کمر، باسن و پاهای شما را درگیر کند.
عصب سیاتیک طولانیترین و ضخیمترین عصب بدن است. رگ سیاتیک میتواند تا 2 سانتی متر قطر داشته باشد. این رگ از یک دسته عصب تشکیل میشود. این اعصاب از پنج رشته عصبی منشعب شده از نخاع تشکیل میشوند. هر انسان دو عصب سیاتیک دارد که در دو طرف بدن قرار دارند. هر عصب سیاتیک از یک طرف لگن و باسن عبور میکند و تا زیر زانو میرود. از این قسمت از بدن، به چندین عصب دیگر تقسیم میگردد. این اعصاب نیز تا شاق و انگشتان پا کشیده میشوند.
2 نوع سیاتیک وجود دارد:
درمانگران به هر دو نوع اینها، سیاتیک میگویند. تفاوت تنها زمانی مهم میشود که درمانگر بخواهد درمانی را برای بهبود درد تعیین کند.
سیاتیک یک بیماری بسیار شایع است. حدود 40 درصد از مردم در طول زندگی خود نوعی از سیاتیک را تجربه می کنند. این مشکل به ندرت قبل از 20 سالگی اتفاق میافتد مگر اینکه فرد آسیبی را تجربه کند.
علائم آسیب عصب سیاتیک شامل موارد زیر میشود:
سیاتیک میتواند به دلایل مختلفی رخ دهد. هر چیزی که عصب سیاتیک را تحت تأثیر قرار دهد، میتواند موجب درد آن شود. آسیب دیدن پنج عصب نخاعی تشکیلدهنده سیاتیک نیز میتواند باعث بروز این مشکل شود. در ادامه شرایطی را که میتواند باعث درد سیاتیک شوند، میآوریم:
سیاتیک در اکثر افراد به طور کامل بهبود مییابند. با این حال، یکی از عارضههای احتمالی سیاتیک، درد مزمن و طولانی مدت است. اگر آسیب جدی باشد، میتواند موجب ضعف مزمن عضلانی مانند افتادگی پا شود. در چنین شرایطی فرد در ناحیه پا دچار بیحسی میشود و راه رفتن عادی دشوار یا حتی غیرممکن میشود. گاهی سیاتیک میتواند باعث آسیب دائمی عصبی و از دست دادن احساس در ناحیه پا شود.
در ابتدا پزشک سابقه پزشکی فرد را بررسی میکند. سپس در مورد علائم سؤال میپرسد. معاینات فیزیکی نیز انجام میگردد. این معاینات شامل موارد زیر میشود:
پس از معاینه فیزیکی برای تشخیص دقیقتر سیاتیک از روشهای زیر میتوان استفاده کرد:
برخی از عوامل میتوانند بستر بروز سیاتیک را فراهم کنند. از جمله:
برخی از علل سیاتیک قابل پیشگیری هستند، اما برخی دیگر به طور غیر قابل پیشبینی یا به دلایل ناشناخته رخ میدهند. به همین دلیل پیشگیری از سیاتیک به صورت قطعی امکانپذیر نیست. در کل با رعایت نکات زیر میتوانید به طور چشمگیری از بروز این مشکل پیشگیری کنید:
معمولاً درد سیاتیک تا 6 هفته باقی می ماند. موارد خفیفتر سیاتیک عموماً با گذشت زمان و خوددرمانی خودبهخود از بین میروند. اکثر افراد (بین 80 تا 90 درصد) مبتلا به سیاتیک بدون جراحی بهبود می یابند. اگر درد سیاتیک شما پس از چند هفته خوددرمانی بهبود نیافت یا بیشتر شد، حتما به پزشک مراجعه کنید.
برای بسیاری از افراد سؤال است که تفاوت سیاتیک با کمردرد چیست؟ این دو در چند مورد با هم تفاوت دارند:
بهترین دکتر مربوط به سیاتیک متخصص ارتوپد است. این افراد تخصص لازم را برای درمان ستون فقرات و درمان درد سیاتیک دارند. البته متخصصین دیگر مانند پزشکان ورزشی هم میتوانند این مشکل را درمان کنند. مهم این است که درمانگر دارای تخصص در زمینه ستون فقرات، درمان درد کمر و دیسک کمر باشد.
سیاتیک اغلب به خودی خود و با استراحت خود میشود. اما ممکن است شرایطی رخ بدهد که نیاز به مراجعه به پزشک باشد. به طور کلی بهتر است با احساس درد به پزشک مراجعه کنید از علل آن اطمینان حاصل کنید. با این حال، در صورت وجود موارد زیر بهتر است فوراً با پزشک مشورت کنید:
سیاتیک میتواند به طور ناگهانی یا تدریجی ظاهر شود. همه چیز بستگی به علت بروز آن دارد. فتق یا آسیب دیسک میتواند باعث درد ناگهانی شود. آرتریت در ستون فقرات یا سایر بیماریهای دژنراتیو به آرامی در طول زمان ایجاد میشود.
بروز سیاتیک در بارداری شایع است؛ اما معمولاً به تغییرات وزن بارداری مربوط نمیشود. دو عامل در بارداری میتوانند موجب درد سیاتیک شوند:
خبر خوب این است که راههایی برای کاهش درد سیاتیک در دوران بارداری وجود دارد و این درد باید پس از تولد از بین برود. فیزیوتراپی و ماساژدرمانی، دوش آب گرم، کمپرس گرم، داروها و سایر اقدامات این چنینی میتوانند کمککننده باشند. تمرین حفظ وضعیت بدنی مناسب در دوران بارداری نیز میتواند به فرد کمک کند.
برای کنترل درد سیاتیک و از بین رفتن آن روشهای مختلفی وجود دارد. روش درمان سیاتیک به میزان درد و ادامهدار شدن آن برمیگردد. در این بخش روشهای درمان سیاتیک را توضیح میدهیم.
موارد خفیفتر سیاتیک معمولاً با خوددرمانی رفع میشود. این روشها عبارتاند از:
اگر با خوددرمانی مشکل رفع نشد، باید سراغ متخصص بروید. متخصصان معمولاً روشهای زیر را برای درمان سیاتیک پیشنهاد میکنند:
معمولاً درد سیاتیک با روشهای ذکر شده برطرف میشود؛ اما گاهی مشکل حاد است و تنها راه درمان جراحی است. جراحی زمانی اجرا میشود که فرد دیگر نتواند به دلیل درد کارهای روزمره خود را انجام دهد. علائم هم بیش از 6 هفته طول بکشد و مدام بدتر شود. روشها مختلفی برای جراحی سیاتیک وجود دارد و نوع عمل به محل درد و عامل آن بستگی دارد.
با پیشرفت علم روشهای جراحی نیز کمتر تهاجمی شدهاند. به عنوان مثال جراحی سیاتیک با لیزر کمترین میزان جراحات را باقی میگذارد. در عمل سیاتیک با لیزر یک یا چند برش بسیار کوچک در بخش مدنظر ایجاد میگردد. سپس با پرتو لیزر بخش مدنظر درمان میشود. دوران نقاهت این شیوه از جراحی بسیار کمتر از عمل باز است و بیمار زودتر میتواند به روال عادی زندگی برگردد.
یکی از بهترین شیوههای درمان درد سیاتیک، فیزیوتراپی است. فیزیوتراپها برای درمان سیاتیک تمریناتی را به بیمار آموزش میدهد. در برخی موارد هم از دستگاهها برای کاهش درد و درمان آن استفاده میشود. در اکثر مواقع درمان سیاتیک با ورزش و تمرینات فیزیوتراپی انجام میشود و در صورت عدم دستیابی به بهبودی با این موارد، سراغ روشهای تهاجمی میروند.
در این بخش تمرینات ورزشی مخصوص بهبود درد سیاتیک را میآوریم. برای اجرای این تمرینات به نکات زیر توجه کنید:
به پشت دراز بکشید.
حال زانوها را خم کنید. کف پای شما باید به زمین چسبیده باشد.
پاها را به اندازه عرض باسن باز کنید.
هر دو دست را صاف در کنار خود قرار دهید. کف دستها باید روی زمین باشد.
حال سعی کنید باسن خود را از روی زمین بلند کنید. به گونهای که باسن و ران پاها یک خط مستقیم را ایجاد کنند.
برای حمایت بیشتر میتوانید دستان خود را روی زمین فشار دهید.
هدف این است که از سر تا زانوی شما یک خط مستقیم ایجاد شود.
5 تا 30 ثانیه در این حالت باقی بمانید.
به پشت دراز بکشید. پاهای خود را دراز کنید.
کمر شما نباید قوس داشته باشد.
به آرامی یک زانو را به سمت قفسه سینه خود بیاورید و با دستان خود پشت یا بالای زانو را بگیرید.
زانو را به آرامی بکشید تا جایی که کشش خفیفی در قسمت تحتانی ستون فقرات و لگن خود احساس کنید.
5 تا 30 ثانیه در این حالت بمانید و سپس رها کنید. چند ثانیه صبر کنید و دور بعدی را تکرار کنید.
به پهلو دراز بکشید و هر دو زانو را خم کنید. دست پایینی خود را زیر سر خود قرار دهید تا بتوانید آن را نگه دارید.
حال به آرامی زانوی بالایی خود را بالا ببرید. پاهای خود را همانند یک صدف باز کنید.
از دست دیگر خود برای ثابت نگه داشتن پا استفاده کنید.
5 تا 30 ثانیه در این حالت بمانید.
یکی از تمرینات درمان درد سیاتیک، تمرین سگ پرنده است. در حالت چهار دست و پا قرار بگیرید. دستها و پاها باید عمود روی زمین باشند.
حال دست چپ خود را بلند کنید. سپس پای راست خود را بلند کنید. هر دو باید کاملاً صاف باشند.
دست، کمر و پای شما باید یک خط مستقیم را ایجاد کنند.
بهتر است این تمرین را جلوی آینه اجرا کنید.
سپس دست و پای خود را به حالت اولیه برگردانید. تمرین را برای دست و پای دیگر اجرا کنید.
برای اجرای این تمرین روی شکم بخوابید.
حال دو دست را کنار شانهها قرار دهید.
سعی کنید سر، سینه و شکم را بلند کنید.
ماهیچههای ناحیه مرکزی (شکم و پشت) و ران خود را سفت کنید.
30 ثانیه در این حالت بمانید. به آرامی به حالت قبل برگردید و تمرین را دوباره اجرا کنید.
در حالت چهار دست و پا قرار بگیرید.
حال بدن خود را به سمت زمین ببرید به گونهای که زانوهای شما خم شود و به شکم و سینه بچسبد.
در این حالت باسن شما به سمت عقب میرود و به پاشنه پا نزدیک میشود.
این کار موجب میشود تنش بدن تخلیه شود.
به مدت 5 دقیقه یا بیشتر در این حالت بمانید. نیازی به تکرار این تمرین نیست.
در این مقاله به بررسی روشهای درمان درد سیاتیک پرداختیم و علائم و علل بروز این مشکل را توضیح دادیم. یکی از بهترین روشهای درمان سیاتیک استراحت و انجام حرکات ورزشی و کششی است. با نظارت فیزیوتراپ میتوانید تمرینات مناسب را اجرا کنید. تیم توان هاب دارای گروهی از مجربترین فیزیوتراپها است که جلسات تمرینی را در منزل نیز اجرا میکنند. شما میتوانید با خیال راحت این جلسات را در خانه خود برگزار کنید و نگران رفت و آمد و تنظیم وقت نباشید.
آیا تا به حال حس کردهاید که درک مفاهیم ساده ریاضی برای شما یا کودکتان…
تا به حال به این موضوع فکر کردهاید که چرا خواندن یک متن یا درک…
شاید تا حالا برای شما پیش آمده باشد که بخواهید مطلبی بنویسید و کلمات زیبایی…
مچ پای ما از استخوانهای ریز و ظریفی تشکیل شده است که در اثر ضربه…
درای نیدلینگ یا سوزن خشک نوعی درمان است که برای رفع درد و مشکلات حرکتی…
یکی از رایجترین شیوههای درمان بیماریهای حرکتی و مختلکننده توانایی و قدرت بدنی، فیزیوتراپی است.…