درای نیدلینگ یا سوزن خشک نوعی درمان است که برای رفع درد و مشکلات حرکتی مرتبط با نقاط ماشه‌ای میوفاسیال استفاده می‌شود. در این تکنیک از سوزن‌هایی بسیار نازک استفاده می‌گردد که آنها را داخل یا نزدیک این نقاط وارد می‌کنند. این سوزن‌ها عضلات را تحریک می‌کنند و موجب انقباض می‌شوند. همین امر موجب بهبود درد می‌شود. این شیوه درمانی کاربردهای گوناگونی دارد. در این مقاله می‌خواهیم نحوه اجرا، کاربردها، مزایا و معایب درای نیدلینگ را بررسی کنیم. با ادامه این مطلب ما را همراهی کنید.
درای نیدلینگ چیست؟
درای نیدلینگ یا سوزن خشک (Dry needling) تکنیکی است که متخصصین طب سوزنی، فیزیوتراپها و سایر ارائه‌دهندگان مراقبتهای بهداشتی آموزش دیده برای درمان دردهای اسکلتی، عضلانی و مشکلات حرکتی از آن استفاده می‌کنند. البته از این روش به عنوان درمانی مکمل در کنار ورزش، تمرینات، ماساژ و… استفاده می‌شود. در طول درمان سوزن‌های نازک و تیزی را وارد پوست می‌کنند تا نقاط ماشه‌ای میوفاسیال را درمان کنند.
اگر بخواهیم میوفاسیال را از نظر لغت بررسی کنیم، باید آن را به دو بخش «میو» و «فاسیال» تقسیم کنیم. منظور از «میو» عضله و منظور از «فاسیا» بافت هم‌بند نازک و سفیدی است که دور عضلات پیچیده شده است. نقاط ماشه‌ای نواحی گره خورده و حساسی هستند که در عضلات شما رشد می‌کنند.
نقاط ماشه‌ای بسیار حساس هستند و هنگام لمس آنها ممکن است متوجه درد شوید. گاهی یک نقطه ماشه‌ای در نزدیکی محل درد شما قرار داد. به همین دلیل در حین دست زدن به آن متوجه درد خواهید شد؛ اما در برخی موارد خود این نقاط ماشه‌ای عامل «درد ارجاعی» هستند. درد ارجاعی دردی است که قسمت دیگری از بدن شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
فیزیوتراپیست‌ها از سوزن برای نرم کردن نقاط ماشه‌ای استفاده می‌کنند. هنگامی که درای نیدلینگ روی عضلات و بافت‌های اعمال می‌شود، می‌تواند باعث کاهش سفتی، افزایش جریان خون و کاهش درد موضعی و ارجاعی شود. این سوزن‌ها حاوی هیچ نوع دارویی نیستند. به همین دلیل هم به آنها «خشک» گفته می‌شود. در واقع در این روش هیچ چیزی به بدن تزریق نمی‌شود. نوعی درمان دیگر وجود دارد که به آن تزریق نقطه ماشه‌ای گفته می‌شود. در این روش دارو وجود دارد و پزشک متخصص باید دارو را تأیید کند.
چگونه درای نیدلینگ باعث کاهش درد می‌شود؟
هنگامی که بیش از حد از عضله خود استفاده کنید و کار بکشید، آن عضله دچار بحران انرژی می‌شود. در این حالت فیبرهای عضلانی خون کافی دریافت نمی‌کنند. وقتی خون‌رسانی به خوبی انجام نشود، اکسیژن و مواد مغذی به عضله نمی‌رسد. در نتیجه ماهیچه نمی‌تواند استراحت کند و به حالت طبیعی خود بازگردد.
وقتی این اتفاق می‌افتد، بافت نزدیک نقطه ماشه‌ای اسیدی‌تر می‌شود. اعصاب حساس می‌گردد و در ناحیه مدنظر درد احساس می‌شود. تحریک نقطه ماشه‌ای با سوزن به بازگرداندن جریان خون طبیعی کمک می‌کند و تنش را از بین می‌برد. گزگز ایجاد شده می‌تواند رشتههای عصبی مغز را تحریک کند تا اندورفین آزاد شود. اندورفین مسکن طبیعی بدن است.
درمانگر در ابتدا نقطه ماشه‌ای تحریک شده را پیدا می‌کند. سپس سوزن را مستقیماً وارد آن می‌کند. ممکن است درمانگر سوزن را کمی حرکت دهد تا پاسخ انقباضی موضعی که همان اسپاسم سریع عضلات است، فعال شود.
برخی از افراد پس از یک جلسه سوزن درمانی احساس بهبودی می‌کنند و درد آنها کاهش مییابد. اما ممکن است افراد دیگر به بیش از یک جلسه درمانی نیاز داشته باشند.
آیا درای نیدلینگ درد دارد؟
وقتی درمانگر سعی می‌کند نقطه ماشه‌ای را پیدا کند، ممکن است کمی درد ایجاد شود. زیرا این نقطه حساس است و با لمس تحریک می‌شود. علاوه بر این، برخی از افراد در زمان ورود سوزن به پوست مقداری درد احساس می‌کنند. بعضی از بیماران هم ممکن است هیچ دردی احساس نکند؛ زیرا سوزن‌های درای نیدلینگ بسیار نازک هستند. احتمال احساس درد و سفتی عضله پس از درمان هم وجود دارد. با این حال مهم است که بعد از جلسات تحرک داشته باشید و حرکات کششی مخصوص را اجرا کنید.
کاربردهای سوزن درمانی در فیزیوتراپی
همان طور که پیش‌تر توضیح دادیم سوزن خشک ممکن است به تسکین درد و افزایش دامنه حرکتی شما کمک کند. از این روش برای درمان درد و سفتی نواحی زیر استفاده می‌شود:
- کاهش درد مفاصل
- رفع مشکلات مربوط به دیسک کمر
- رفع مشکلات مربوط به تاندونیت
- رفع سردردهای میگرنی و تنشی
- بهبود مشکلات فک و دهان، مانند اختلالات مفصل گیجگاهی فکی (TMJ)
- درمان اختلالات حرکتی مانند سندرم تونل کارپال
- درمان مشکلات مربوط به ستون فقرات
- درمان درد لگن
- درمان گرفتگیهای عضلانی شبانه
- بهبود درد اندام فانتوم
- و…
درای نیدلینگ برای چه افرادی مناسب نیست؟
سوزن درمانی برای همه افراد مناسب نیست. پزشکان این روش را برای کودکان زیر 12 سال توصیه نمی‌کنند. زیرا ممکن است کودک نتواند درد را تحمل کند. در چنین شرایطی گزینههای کمتر تهاجمی را برای کودکان اجرا می‌کنند. دیگر گروه هایی که بهتر است از این روش استفاده نکنند، شامل موارد زیر می‌شوند:
- زنان باردار
- افرادی که از سوزن میترسند و دچار تریپانوفوبیا هستند
- افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند
- افرادی که به تازگی جراحی کردهاند
- بیمارانی که از رقیق کننده خون استفاده می‌کنند.
نحوه اجرای درای نیدلینگ
قبل از اجرای درای نیدلینگ، متخصص سابقه پزشکی فرد را بررسی می‌کند. معاینه فیزیکی انجام می‌شود. سپس مشخص می‌گردد که آیا این روش درمانی برای بیمار مناسب است یا خیر. پس از تأیید روش درمانی، روز درمان مشخص می‌شود.
در جلسه درمان، ابتدا متخصص محل درمان را استریل می‌کند. سپس سوزن‌ها را آماده می‌کند. سوزن‌ها یکبار مصرف و استریل هستند. پس از آماده‌سازی سوزن‌ها و ناحیه تحت درمان، متخصص از یک دست یا انگشتان خود برای پیدا کردن نقطه ماشه‌ای استفاده می‌کند.
سوزن‌ها درون لوله پلاستیکی هستند. متخصص سوزن را روی ناحیه مشخص شده قرار می‌دهد. لوله پلاستیکی به وی کمک می‌کند تا بتواند سوزن را در جای دقیق خود قرار دهد و با یک دست آن را کنترل کند. حال سوزن را به آرامی وارد لایه بالایی پوست (اپیدرم) می‌کند و لوله راهنما را دور میاندازد.
از تکنیکهای مختلفی میتوان استفاده کرد. برخی از رایجترین تکنیکهای درای نیدلینگ عبارت‌اند از:
- 1_ سوزن درمانی سطحی: متخصص سوزن را 5 تا 10 میلی متر در لایه زیرین پوست (بافت زیر جلدی)، بالاتر از نقطه ماشه وارد می‌کند. از مزایای این روش میتوان به سهولت مصرف، کاهش خطر اسیب قابل توجه به بافت، کاهش خطر اسیب عصبی و احشایی و راحتی بیمار اشاره کرد.
- 2_ سوزن درمانی عمیق: در این حالت سوزن فراتر از بافت زیرجلدی می‌رود و وارد عضله می‌شود. این گونه به نقطه ماشه‌ای نفوذ می‌کند.
- 3_ سوزن درمانی پیستونینگ: در این حالت، متخصص سوزن را وارد بافت می‌کند. سپس آن را با سرعت بالا و پایین می‌کند.
با توجه به تکنیک به کار رفته، ممکن است نیاز باشد سوزن از 2 ثانیه تا 20 دقیقه در جای خود باقی بماند. ممکن است در طول اولین جلسه درمان تنها از یک یا دو سوزن استفاده شود. پس از مشاهده واکنش بیمار، از سوزن‌های بیشتری استفاده می‌شود. همه چیز بستگی به شرایط بیمار دارد. به عنوان مثال، ممکن است برای درای نیدلینگ کمر از 10 تا 15 سوزن در امتداد ستون فقرات استفاده شود.
در طول درمان، ممکن است فرد احساس درد یا انقباض عضلانی داشته باشد. این احساسات طبیعی و نشانه‌ای از پاسخگویی عضلات او به درمان هستند.
پس از درمان، پزشک سوزن‌ها را برمی‌دارد و پوست فرد را برای هر گونه واکنش بررسی می‌کند. سوزن‌ها دور انداخته می‌شوند. سپس از بیمار خواسته می‌شود تا به آرامی از جای خود بلند شود. ممکن است فرد دچار سرگیجه شود. این حالت طبیعی است و با کمی استراحت در مطب برطرف می‌گردد.
بهتر است فرد پس از جلسه درمانی مقدار زیادی آب بنوشد تا بدن دچار کم آبی نشود. امکان احساس درد پس از درمان وجود دارد. این امر نیز طبیعی است و پس از 24 تا 36 ساعت برطرف می‌گردد. مشاهده کبودی در ناحیه درمان نیز طبیعی است و امکان دارد تا یک هفته ادامه پیدا کند.
مزایای درای نیدلینگ
سوزن خشک می‌تواند فواید زیادی داشته باشد و روش درمانی تکمیلی خوبی برای بیمار باشد. از مزایای این روش میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ارزان بودن
- عوارض جانبی بسیار کم و نادر
- شل کردن عضلات
- تسکین درد و سفتی عضلات
- افزایش انعطاف پذیری
- بهبود دامنه حرکتی
خطرات و عوارض درای نیدلینگ
شایع‌ترین عوارض درای نیدلینگ عبارت‌اند از:
- احساس سفتی پس از جلسات
- کبودی در محل ورود سوزن یا در اطراف آن
- سرگیجه
- کوفتگی
- خطر بروز عفونت
بروز عوارض جانبی جدی بسیار نادر است. برخی از افراد ممکن است در محل ورود سوزن خونریزی داشته باشند. در این صورت باید محل خونریزی را محکم فشار دهید و با پزشک خود تماس بگیرید. یکی دیگر از اتفاقات نادر، تنگی نفس است.
اگر سوزن درمانی در ناحیه قفسه سینه انجام شود، می‌تواند باعث پنوموتوراکس یا هواجنبی شود. در این شرایط باید رادیوگرافی قفسه انجام شود تا مشکل توسط متخصص برطرف گردد. در مجموع، بروز این اتفاقات نادر است و اگر درای نیدلینگ توسط متخصص آموزش دیده و معتبر انجام شود، مشکلی رخ نخواهد داد.
تفاوت سوزن خشک با طب سوزنی
درای نیدلینگ تفاوتهایی با طب سوزنی دارد. تنها شباهت این دو روش در این است که در هر دوی آنها سوزن وارد پوست می‌شود. سوزن‌ها هم مشابه هستند. در ادامه تفاوت‌ها را بررسی می‌کنیم:
- طب سوزنی تنها توسط متخصص طب سوزنی انجام می‌شود. در حالی که درای نیدلینگ را متخصصین حوزههای مختلف میتوانند اجرا کنند.
- طب سوزنی مبتنی بر طب شرقی است. در حالی که سوزن خشک مبتنی بر طب غربی است و با ارزیابی الگوهای درد، وضعیت بدن، الگوهای حرکتی معیوب و تستهای ارتوپدی انجام می‌گردد.
- طب سوزنی روی در کنار درمان دردهای عضلانی – اسکلتی، سایر سیستمهای بدن را نیز درمان می‌کند. در حالی که هدف درای نیدلینگ کاهش درد بافت‌های عضلانی، غیرفعال کردن نقاط ماشه‌ای و بهبود حرکت است.
هزینه درای نیدلینگ چقدر است؟
هزینه درای نیدلینگ به میزان تخصص درمانگر، محل درد، تعداد سوزن‌هایی به کار رفته، مدت زمان جلسه و محل جغرافیایی بستگی دارد. به همین دلیل نمیتوان قیمتی ثابت برای این شیوه درمانی اعلام کرد. به عنوان مثال، هزینه درای نیدلینگ گردن با درای نیدلینگ کمر تفاوت دارد. علاوه بر این، ممکن است هزینه انجام این کار در شهرهای بزرگی مثل تهران بیشتر باشد.
سخن نهایی
در این مقاله به بررسی درای نیدلینگ یا سوزن خشک پرداختیم. در این روش از سوزن‌هایی نازک برای درمان درد و گرفتگی استفاده می‌شود. توصیه می‌کنیم این روش را به دید درمان مکمل نگاه کنید و در صورت پیشنهاد متخصص سراغ آن بروید.
