کاردرمانی
کاردرمانی یکی از رشته های علوم پزشکی و از شاخه های توانبخشی میباشد که نقش بسیار مهمی در درمان بیماری جسمی و ذهنی کودکان و بزرگسالان دارد. همانطور که از نام توانبخشی مشخص است، رشته های این علوم در راستای توانمند سازی افراد و بازگرداندن توانایی های از دست رفته مراجعین فعالیت میکنند. کاردرمانی یکی از این رشته های توانبخشی میباشد که درمانگران آن سعی میکنند با استفاده از تکنیک های درمانی، وسایل کمکی و جبرانی توانمندی های مراجعین را افزایش دهند که بتوانند زندگی مستقل و با عزت نفس در جامعه داشته باشند. کاردرمانگران با تحصیل در یکی از دانشگاه های علوم پزشکی با فعالیت سیستم عصبی و عضلانی بدن آشنا شده و با یادگیری مداخله درمانی موثر بر این سیستم ها سعی بر توانمند سازی مراجعین خود دارند.
حیطه های کاردرمانی
با توجه به اینکه بیماری های مختلف سیستم عصبی و عضلانی میتوانند بر توانایی های جسمی و ذهنی افراد تاثیر بگذارند، کاردرمانگران باید بر توانمندسازی عملکرد های جسمی و ذهنی تسلط داشته باشند. به همین دلیل کاردرمانی در ۴ حوزه اصلی کاردرمانی جسمی بزرگسال، کاردرمانی روانی اجتماعی بزرگسالان، کاردرمانی جسمی کودکان و کاردرمانی ذهنی کودکان فعالیت میکند. کاردرمانگران در دوران تحصیلی خود با ارزیابی و تکنیک های درمانی هر ۴ حوزه تسلط مییابند و پس از فارغ التحصیلی بر اساس تخصص و علاقه خود میتوانند در یک یا چند حوزه اصلی کاری فعالیت کنند. در این متن سعی میکنیم هر کدام از حیطه های مختلف کاردرمانی را توضیح دهیم تا بتوانیم نقش کوچکی در آگاه سازی خانواده های مراجعین داشته باشیم
کاردرمانی جسمی بزرگسالان
این حیطه کاردرمانی، برای تمام بزرگسالانی که به دلیل مشکلات ارتوپدی یا نورولوژی دچار مشکل حرکتی شده اند کاربرد دارد. هدف کاردرمانی برای این افراد، افزایش توانمندی و مهارت های جسمی و حرکتی میباشد که در نهایت به استقلال فردی مراجع ختم میشود.کاردرمانی این افراد میتواند در محیط کلینیک یا منزل برگزار شود که با توجه به شرایط مراجع و صلاحدید درمانگر میتواند به صورت کاردرمانی در منزل یا کاردرمانی در کلینیک اتفاق بیافتد. کاردرمانی برای روماتیسم، کاردرمانی برای پارکینسون، کاردرمانی برای سکته مغزی، کاردرمانی برای ام اس، کاردرمانی برای ضایعه نخاعی، کاردرمانی برای ضربه مغزی، کاردرمانی برای سکته مغزی و ... قسمتی از بخش های کاردرمانی جسمی بزرگسال هستند که برای بهبود حرکت مراجعین انجام میشود.
کاردرمانی برای سکته مغزی
سکته مغزی یکی از شایع ترین بیماری هایی میباشد که مردم را درگیر میکند. این بیماری میتواند به دلایلی همچون قندخون، فشار خون بالا، استرس و... اتفاق بیافتد. سکته مغزی باعث اختلالات حرکتی شدید در این افراد میباشد. کاردرمانی از اولین لحظات که شرایط فرد به ثبات رسیده باشد شروع میشود. کاردرمانی برای سکته مغزی باعث جلوگیری از زخم بستر، جلوگیری از کوتاهی عضلات، افزایش توان و قدرت عضلانی و به دست آوردن مهارت های حرکتی مانند راه رفتن میشود. ۶ ماه اول پس از سکته مغزی زمان طلایی برای کاردرمانی میباشد که در این زمان مراجع میتواند سرعت پیشرفت بسیار بالایی داشته باشد. اما بعد از ۶ ماه هم مراجع توانایی رشد مهارت های حرکتی را دارا میباشد. این نکته را باید بدانیم که کیفیت خدمات کاردرمانی تاثیر بسیار زیادی در سرعت و میزان بهبودی مراجع دارد.
کاردرمانی برای ضربه مغزی و ضایعه نخاعی
آسیب هایی هستند که بر اثر ضربه یا تصادفات رانندگی اتفاق میافتد. این آسیب ها به سیستم عصبی مرکزی باعث مشکلات حرکتی شدیدی میشود که زندگی افراد را به شدت تحت تاثیر میگذارد. کاردرمانی برای ضایعه نخاعی اصلی ترین راه بهبودی میباشد که کمک میکند افراد پس از ضایعه به زندگی خود برگردند. کاردرمانی میتواند با استفاده از تکنیک های درمانی به افزایش قدرت عضلات، جلوگیری از کوتاهی عضلات، زخم بستر و افزایش مهارت حرکتی مراجع کمک کند. همچنین وسایل کمکی مناسب برای افراد دچار ضایعه نخاعی میتواند بسیار کمک کننده باشد که تشخیص وسیله مناسب و تجویز آن به عهده درمانگر کاردرمانی و فیزیوتراپی میباشد. کاردرمانی برای ضربه مغزی دارای روند علمی و سلسله مراتبی میباشد که باعث رشد توانایی های این افراد میباشد. ضربه مغزی باعث آسیب به سیستم مرکزی میباشد که اختلالات حرکتی و شناختی به وجود میآورد.نوع، محل و شدت اختلالات به محل و شدت آسیب دیدگی مغز بستگی دارد.آسیب به هرکدام از نواحی مغز میتواند اختلالات متفاوتی را به دنبال داشته باشد. کاردرمانگر با مشاهده آزمایشات پاراکلینیکی و انجام ارزیابی های مراجعین ریشه مشکلات و اختلالات را پیدا کرده و برنامه ریزی مناسب با آن را برای مراجع اجرا میکنند.
کاردرمانی برای بیماری های پیشرونده
بیماری هایی مانند ام اس، پارکینسون ، ALS و... میتوانند باعث کاهش توانایی هایی افراد مبتلا شوند. یکی از بهترین راهکارها برای جلوگیری از پیشروی این بیماری ها کاردرمانی میباشد. کاردرمانی برای ام اس، کاردرمانی برای پارکینسون، کاردرمانی برای ALS از خدمات پرکاربرد کاردرمانی جسمی بزرگسال میباشد. کاردرمانی برای بیماری های پیشرونده مانند ام اس، پارکینسون نیز کاربرد بسیار حیاتی دارد و میتواند باعث کند کردن سرعت پیشروندگی بیماری و حتی توقف بیماری شود و به مراجع کمک کند تا با وجود بیماری سطح بالای از توانایی و عملکرد جسمی را داشته باشد. همچنین کاردرمانگر با تجویز وسایل کمکی و جبرانی مناسب برای این بیماران نقش بسیار مهمی در کمک به این افراد دارد.
کاردرمانی در ارتوپدی
کاردرمانی برای شکستگی ها و مشکلات ارتوپدی دارای تکنیک ها و تجهیزات اختصاصی میباشد. کاردرمانگران با استفاده از این تکنیک ها و تجهیزات سعی در کاهش درد، افزایش دامنه حرکتی، افزایش قدرت عضلانی و به دست آوردن مهارت حرکتی میباشند. کاردرمانی برای شکستگی لگن، کاردرمانی برای شکستگی دست، کاردرمانی برای شکستگی پا از شایع ترین خدمات کاردرمانی در شکستگی ها میباشد.
کاردرمانی برای دیسک کمر و کمر درد
دیسک کمر و کمر درد جزو مشکلات شایعی میباشد که کیفیت زندگی و سطح عملکرد را به شدت تحت تاثیر قرار میدهد. کاردرمانی برای دیسک کمر یا کاردرمانی برای تنگی کانال نخاعی پس از ویزیت توسط پزشک و با تشخیص پزشک انجام میشود. کاردرمانی این افراد برای جلوگیری از آسیب به نخاع بسیار ضروری میباشد. همچنین کیفیت درمان نیز برای جلوگیری از این آسیب ها بسیار مهم میباشد.
کاردرمانی برای اسکولیوز، کایفوز و لوردوز
انحرافات ستون فقرات هستند که میتواند به دلایل ژنتیکی یا محیطی به وجود بیاید. کاردرمانی برای اسکولیوز شامل تکنیک هایی برای افزایش طول عضلات، افزایش قدرت عضلات و اصلاح زاویه ستون فقرات میباشد. همچنین برای کایفوز و لوردوز نیز تمرینات تقویت تنه برای رفع این مشکلات صورت میگیرد.
کاردرمانی برای سایر مشکلات حرکتی
برای سایر بیماری ها نیز که مشکلات حرکتی به وجود میآورند، کاردرمانی جسمی بزرگسال میتواند راهکار درمانی مناسبی باشد. کاردرمانی برای سرطان، کاردرمانی برای روماتیسم و... شامل این حوزه های کاری میشود. افراد مبتلا به روماتیسم و سرطان دچار درد ها و محدودیت های حرکتی میشوند که باعث ایجاد مشکلات جدی برای آن ها میشود. کاردرمانی برای این افراد میتواند باعث به دست آوردن مجدد توانایی ها، کاهش درد و افزایش دامنه و قدرت عضلانی شود.
کاردرمانی جسمی کودکان
بسیاری از کودکان به علت اتفاقات قبل از تولد، زمان زایمان و بعد از تولد ممکن است دچار بیماری ها و اختلالاتی شوند که سیستم عضلانی و عصبی آن ها را درگیر کند. این درگیری باعث به وجود آمدن مشکلاتی در روند رشدی آنان میشود. کاردرمانی برای کودکان در بخش جسمی کمک میکند که این روند رشدی به بهترین حالت ممکن طی شده و کودکان بتوانند مهارت های حرکتی مناسب را به دست بیاورند. کاردرمانی جسمی کودکان میتواند شامل تکنیک ها و روش های بسیار علمی و متنوعی باشد که استفاده از هرکدام بر طبق صلاحدید درمانگر صورت میپذیرد. کاردرمانی برای فلج مغزی، کاردرمانی برای سندرم داون، کاردرمانی برای تاخیر حرکتی و ... تعدای از پرکاربرد ترین خدمات کاردرمانی میباشند.
کاردرمانی برای فلج مغزی
فلج مغزی از بیماری های شایع در کودکان میباشد که سیستم حرکتی آن ها را به شدت تحت تاثیر میگذارد. نوع فلج مغزی و میزان آسیب به مغز فاکتور های تعیین کننده ای برای تعیین میزان آسیب به سیستم حرکتی میباشد. کاردرمانگران از روزهای اول پس از تولد میتوانند درمان را برای این کودکان شروع کنند. زمان برای درمان این کودکان بسیار مهم میباشد و در صورت تاخیر در شروع درمان، آسیب های جدی به آن ها وارد میشود. جلوگیری از کوتاهی عضلات، رشد مهارت های حرکتی، تقویت عضلات، رفع بدشکلی های عضلانی و ... جزو خدمات کاردرمانی برای کودکان فلج مغزی میباشد.
کاردرمانی برای تاخیر حرکتی
بسیاری از کودکان روند رشدی خود را در سن مناسب طی نمیکنند و مراحل رشدی آن ها دچار تاخیر میشود. این تاخیرات رشدی میتوانند نشانه ای از عدم عملکرد مناسب فرد و عدم رشد مناسب آن باشند. کاردرمانی برای این کودکان برای به دست آوردن مراحل حرکتی در سن مناسب اصلی ترین راه درمان میباشد.
کاردرمانی در سایر اختلالات حرکتی
اختلالات حرکتی بسیاری در کودکان وجود دارد که برای رفع همهی آن ها، کاردرمانی جسمی کودکان جزو راهکارهای اصلی درمانی میباشد. کاردرمانی برای SMA، کاردرمانی برای سندروم دان، کاردرمانی برای مننگوسل و... از خدمات دیگر کاردرمانی میباشد.
کاردرمانی ذهنی کودکان
مغز کودکان از زمان تولد شروع به رشد کرده و همزمان با رشد آن مهارت های حرکتی و ذهنی کودکان نیز رشد میکند. اما در بعضی از موارد به دلایلی همچون بیماری و اختلالات کودکان در کسب مهارت های ذهنی دچار مشکل میشوند. این مشکلات در سنین کودکی خود را نشان میدهند و خانواده کودک با مراجعه به متخصصین مغز و اعصاب و روانپزشکی کودکان میتوانند تشخیص لازم را به خانواده اعلام کنند. برای درمان این کودکان روش های دارو درمانی، کاردرمانی ذهنی، روانشناسی و گفتاردرمانی جزو راهکار های اصلی درمان است. کاردرمانی ذهنی برای اوتیسم، کاردرمانی ذهنی برای بیش فعالی، کاردرمانی ذهنی برای سندرم دان و ... از جمله خدمات پرکاربرد کاردرمانی ذهنی کودکان میباشند. تکنیک های رفتاری، رویکرد های پیاژه، رویکردهای رفتاردرمانی و ... از تکنیک های متنوع کاردرمانی ذهنی هستند که برای رشد ذهنی کودکان استفاده میشود.
کاردرمانی برای اوتیسم
اوتیسم طیفی از اختلالات میباشد که شاخص اصلی آن مشکل در برقراری ارتباط مناسب با دیگران میباشد. اوتیسم شامل طیف های خفیف تا شدید میباشد که سطح عملکرد کودکان، تعیین کننده سطح شدت آن ها میباشد.کاردرمانی ذهنی برای اوتیسم بسیار گسترده و متنوع میباشد. کاردرمانی حسی، کاردرمانی درکی_حرکتی و کاردمانی شناختی قسمت هایی از کاردرمانی میباشند که برای رشد این کودکان بسیار موثر میباشند. کاردرمانی ذهنی برای کودکان اوتیسم در راستای افزایش مهارت های ذهنی، ارتباطی و رفتاری آن ها انجام میشود و تلاش میکنند در نهایت یک فرد مستقل به جامعه تحویل بدهند.
کاردرمانی ذهنی برای بیش فعالی
بیش فعالی یا همان ADHD یک نقص سیستم عصبی میباشد که کودکان مبتلا به آن دچار نقص توجه میشوند. این کودکان در ابتدا توسط پزشک متخصص ویزیت میشوند و تشخیص لازم برای آن ها گذاشته میشود. سپس به صورت همزمان دارو درمانی و کاردرمانی ذهنی با صلاحدید پزشک و کاردمانگر شروع میشود. درمانگران برای این کودکان از تکنیک های رفتاری بسیار زیادی در زمان جلسه درمانی استفاده میکنند.
کاردرمانی ذهنی برای سایر مشکلات ذهنی
بسیاری از بیماری ها، آسیب ها و اختلالات دیگر نیز میتوانند بر ذهن کودکان تاثیرات منفی داشته باشند. برای اکثر این اختلالات و بیماری ها، کاردرمانی راه درمانی است که کودک بتواند به زندگی مستقل برسد. کاردرمانی ذهنی برای عقب ماندگی ذهنی، کاردرمانی ذهنی برای سندرم دان، کاردرمانی ذهنی برای تاخیر رشدی، کاردرمانی ذهنی برای فلج مغزی و ... از کاربردی ترین خومات کاردرمانی میباشد. کیفیت کاردرمانی برا یاین اختلالات بسیار مهم و حیاتی میباشد.
چرا توان هاب؟
هدف نهایی خدمات کاردرمانی استقلال افراد در محیط زندگی خودشان میباشد. لذا کاردرمانگران تمام تلاش خود را میکنند تا با انتخاب بهترین روش های درمانی و محیط درمانی مناسب بیشترین کمک را به مراجعین و خانواده آن ها کنند. انجام خدمات کاردرمانی در محیط منزل و به صورت درمان در منزل یکی از روش هایی است که امروزه به دلیل بازدهی بالای درمانی، سهولت در دسترسی و آرامش خانواده و مراجعین بسیار پرکاربرد میباشد. توان هاب به عنوان تخصصی ترین مجموعه ارائه دهنده خدمات توانبخشی، خدمات کاردرمانی خود را به صورت آنلاین و حضوری به مراجعین ارائه میدهد. مهارت بالای درمانگران، ارائه تخصصی خدمات کاردرمانی، مشاوره تخصصی، پشتیبانی در تمام طول درمان و ده ها ویژگی دیگر باعث شده تا توان هاب را به عنوان پیشرو در خدمات نوین توانبخشی، بتواند خدمات کاردرمانی را به مراجعین خود ارائه دهد.