مچ پای ما از استخوانهای ریز و ظریفی تشکیل شده است که در اثر ضربه و فشار میتوانند آسیبپذیر باشند؛ بهویژه با افزایش سن و تحلیل استخوانها و مفاصل، احتمال شکستگی مچ پا در اثر ضربات یا پیچ خوردگیهای ساده نیز افزایش مییابد. درمان این مشکل ممکن است به عمل جراحی نیاز داشته باشد و برای هفتهها شما را خانهنشین کند. اما چنانچه تحت نظر یک فیزیوتراپ، تمرینات فیزیوتراپی مچ پا را آغاز کنید، میتوانید خیلی سریعتر به زندگی عادی بازگشته و از عوارضی مانند خشکی مچ پا نیز پیشگیری نمایید.
مچ پا از استخوانهای تیبیا (استخوان درشت ساق پا)، نازک نی (استخوان نازک ساق پا)، تالوس (استخوان مچ پا) و مفصل بین این استخوانها تشکیل شده است؛ این استخوانها به وسیله سه تاندون در مفصل مچ پا به هم متصل میشوند. آسیبها و شکستگیهایی که در این سه استخوان مچ ایجاد میشود، به عنوان شکستگی مچ پا شناخته میشوند.
انواع شکستگی استخوان مچ پا به شرح زیر است:
شکستگی در مفصل مچ پا معمولا به دلیل فعالیتهای ورزشی، دویدن، پریدن یا چرخش پا رخ میدهد. شکستگی همچنین ممکن است به دلیل ضربههای شدید مانند افتادن و جراحات رخ دهد.
گاهی اوقات نیز ممکن است استخوان مچ پا نه در اثر یک ضربه مشخص، بلکه به دلیل فشار طولانی مدت یا در اثر ضربات مکرر شکسته شود. این به عنوان شکستگی استرسی مچ پا نیز شناخته میشود. در این موارد، پوکی استخوان یا سالمندی شانس بروز شکستگی را افزایش میدهد.
پزشکان از چندین روش مختلف برای تشخیص این عارضه استفاده میکنند. اینکه از کدام روش استفاده شود ممکن است برای هر فرد متفاوت باشد، اما تقریبا در همه موارد از معاینه فیزیکی و تصویربرداری استفاده میشود.
اولین روشی که برای تشخیص شکستگی مچ پا انجام میشود معاینه فیزیکی است. معاینه فیزیکی شامل معاینه از طریق لمس و مشاهده است. در صورتی که مچ پا در اثر حادثهای دچار درد، تورم و التهاب شده باشد، پزشک روشهای تشخیصی بیشتری را تجویز میکند.
رادیولوژی با استفاده از اشعه ایکس اطلاعاتی مفیدی را در مورد وضعیت فعلی استخوانها و مفاصل ارائه میدهد؛ بنابراین، پزشک متوجه میشود که با چه نوع شکستگی سروکار دارد و اطلاعات دقیقی در مورد مکان شکسته شدن استخوان و وضعیت مفاصل به دست میآورد.
سی تی فقط در برخی موارد تجویز میشود و در مواقعی استفاده میگردد که شکستگی مچ پا نیاز به بررسی دقیقتری دارد.
در برخی موارد، ممکن است برای بررسی بافت های همبند به استفاده از MRI نیاز باشد. MRI اطلاعات دقیقی در مورد وضعیت استخوانها و مفاصل ارائه میدهد و همچنین میتواند برای درک میزان آسیب شکستگی به بافتهای اطراف استفاده شود.
شکستگی مچ میتواند شامل ترکهای کوچک تا شکستگیهای قابل توجه باشد و در موارد شدید، قطعه استخوان شکسته، میتواند از پوست عبور کرده و از بدن خارج شود؛ از آنجایی که ممکن است شکستگی مچ پا بدون هیچ گونه تکه استخوان جابجا شده یا بافت اسکار قابل مشاهده باشد، توجه به علائم مختلف میتواند کمککننده باشد. برخی از این علائم را میتوان به شرح زیر خلاصه کرد:
بسته به شدت آسیب و سن بیمار، از چند روش مختلف برای درمان شکستگی مچ پا استفاده میشود که رایجترین آنها شامل موارد زیر است.
درمان با گچ یک روش رایج است، به ویژه برای شکستگیهایی که جابجا نشدهاند و در جای خود پایدار هستند. اگر استخوانها کمی جابجا شده باشند، شکستگیها اصلاح میشوند و از نوک انگشت تا زیر زانو گچ گرفته میشود. به کمک گچ، از حرکت استخوانهای شکسته جلوگیری شده و از اتصال آنها اطمینان حاصل میشود. شما نباید در مدت درمان، روی پای خود فشار وارد کنید.
در زمان گچگرفتگی، اگر انگشتان پایتان متورم شد، یک بالش زیر آن قرار دهید و اگر ورم ادامه داشت، پای خود را تا سطح قلب بالا ببرید و با پزشک خود مشورت کنید.
شکستگی استخوان مچ پا ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد؛ به ویژه در موارد که شکستگی جابجا شده یا استخوان خرد شده باشد. معاینات رادیولوژی قبل از عمل شکستگی مچ پا، برای تعیین محل، میزان جدا شدن و شدت شکستگی انجام میشود.
این روش نیز نوعی جراحی است که برای تراز و تثبیت قطعات استخوانی انجام میشود. محل شکستگی از طریق یک برش قابل دسترسی شده و استخوانهای شکسته با پلاتین یا پیچ ثابت میشوند.
در برخی از شکستگیها، از فیکساتورهای خارجی (بریس) برای تثبیت استخوانها استفاده میشود. آتلها نوعی از این فیکساتورهای رایج هستند که معمولا برای درمان ترک استخوان مچ پا نیز استفاده میشوند. به طور کلی، فیکساتورهای خارجی، شکستگیها را از خارج بدن درمان میکنند.
فیزیوتراپی یکی از روشهای بسیار موثر است که به کمک تمرینات و حرکات خاصی، امکان ترمیم سریعتر استخوانها و مفاصل مچ پا را فراهم میکند. این روش معمولا در کنار سایر روشهای درمانی و به عنوان یک تکنیک مکمل استفاده میشود.
فیزیوتراپی میتواند در همه مراحل قبل از جراحی، بعد از جراحی یا در مواردی که نیازی به جراحی نیست کارکرد مثبتی برای شما داشته باشد. فواید و نحوه اثربخشی این روش به شرح زیر است.
اگر بعد از آسیب دیدگی به فیزیوتراپ مراجعه کردید و به شکستگی مچ پا مشکوک شد، فیزیوتراپ شما موارد زیر را انجام خواهد داد:
در صورت نیاز به جراحی، مچ پای آسیبدیده در یک قالب گچگیری یا آتل قرار داده میشود تا پس از جراحی آن را تثبیت کند. درمانهای فیزیوتراپی، بلافاصله پس از عمل میتواند مورد استفاده قرار گیرد:
این روشها میتواند برای کسانی که به جراحی نیاز پیدا نکردهاند، درمان ترک خوردگی استخوان مچ پا یا افرادی که دوره نقاهت پس از جراحی و آتل را پشت سر گذاشتهاند مورد استفاده قرار گیرد.
برای بهبود وضعیت مچ پا بعد از شکستگی، میتوانید از بعضی تمرینات توانبخشی در منزل استفاده کنید. این تمرینات به شما کمک میکند تا سریعتر دامنه حرکتی مچ پای خود را به دست آورید و عضلات و مفاصل شما تقویت شوند؛ با این حال، برای شروع این ورزشها معمولا لازم است است که دورهای از نقاهت طی شود تا شکستگیها جوش بخورد؛ بنابراین، برای شروع هر تمرینی، لازم است ابتدا با پزشک یا فیزیوتراپ خود مشورت نمایید. بعضی از تمرینات مفید برای شکستگی مچ پا در خانه شامل موارد زیر است:
آسیب به مچ پا نیز میتواند باعث سفت شدن و خشکی آن شود؛ به خصوص که بعد از شکستگی، ناچار خواهید بود برای مدتی مچ پا را در گچ یا آتل ثابت نگه دارید که باعث میشود توانایی عضلات و تاندونها تحلیل رود و دامنه حرکتی شما محدود شود.
برطرف شدن این مشکل میتواند بین ۴ تا ۶ هفته زمان ببرد؛ اما در صورتی که تحرک مناسبی داشته باشید و از تمرینات فیزیوتراپی استفاده کنید، سرعت درمان خشکی بعد از شکستگی مچ پا افزایش مییابد.
برای کاهش درد و تورم پس از شکستن مچ پا میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید:
فعالیتهای ورزشی، حادثه، یا فشار طولانی مدت روی مچ پا میتوانند باعث شکستگی استخوانهای این ناحیه شوند. این شکستگی میتواند منجر به علائمی چون درد، تورم، حساسیت هنگام ایستادن و… شود که معمولا با گذشت زمان افزایش مییابد. درمان این مشکل، بسته به شدت آسیب میتواند شامل عمل جراحی یا گچ گرفتگی باشد. همچنین انجام تمرینات فیزیوتراپی، میتواند به شما کمک کند که خیلی سریعتر بهبودی و سلامتی خود را به دست آورید.
مزیت تمرینات فیزیوتراپی این است که به راحتی در منزل نیز قابل انجام است؛ چنانچه تمایل دارید تحت نظر یک فیزیوتراپ حرفهای، تمرینات فیزیوتراپی شکستگی مچ پا را در خانه خود انجام دهید، با توان هاب تماس بگیرید.
آیا تا به حال حس کردهاید که درک مفاهیم ساده ریاضی برای شما یا کودکتان…
تا به حال به این موضوع فکر کردهاید که چرا خواندن یک متن یا درک…
شاید تا حالا برای شما پیش آمده باشد که بخواهید مطلبی بنویسید و کلمات زیبایی…
درای نیدلینگ یا سوزن خشک نوعی درمان است که برای رفع درد و مشکلات حرکتی…
یکی از مشکلاتی که بسیاری از افراد ممکن است دچار آن شوند، سیاتیک نام دارد.…
یکی از رایجترین شیوههای درمان بیماریهای حرکتی و مختلکننده توانایی و قدرت بدنی، فیزیوتراپی است.…