درمان اختلال یکپارچگی حسی در کودکان

درمان اختلال یکپارچگی حسی در کودکان معمولاً شامل کاردرمانی می شود که با معرفی یک رژیم غذایی حسی و چالش های یکپارچگی حسی که مغز را برای پاسخ متفاوت به تحریک حواس بازآموزی می‌کنند، همراه می گردد.

هر فرد مبتلا به اختلال یکپارچگی حسی (یا اختلال پردازش حسی) نیازها و مشکلات حسی منحصر به فردی دارد. اولین قدم در راه درمان این است که مشخص شود کدام حواس بیش از حد یا کمتر از حد معمول حساس هستند. درمان اختلال پردازش حسی ممکن است شامل ترکیبی از درمان و تغییرات سبک زندگی باشد.

اختلال یکپارچگی حسی چیست؟

اختلال پردازش (یکپارچگی) حسی (SPD) وضعیتی است که بر نحوه پردازش اطلاعات حسی (محرک) مغز تأثیر می گذارد. اطلاعات حسی شامل چیزهایی است که می بینید، می شنوید، بو می کنید، می چشید یا لمس می کنید. اختلال یکپارچگی حسی می تواند بر تمام حواس کودک یا فقط یک حس تأثیر بگذارد. SPD معمولاً به این معنی است که فرد بیش از حد به محرک هایی حساس است که سایر افراد حساس نیستند. اما این اختلال می تواند اثر معکوس نیز ایجاد کند. در این موارد، محرک های بیشتری لازم است تا فرد را تحت تاثیر قرار دهد.

کودکان بیشتر از بزرگسالان به SPD مبتلا می شوند. اما بزرگسالان نیز ممکن است علائم داشته باشند. در بزرگسالان، به احتمال زیاد این علائم از دوران کودکی وجود داشته است. با این حال، بزرگسالان راه هایی را برای مقابله با SPD ایجاد کرده اند که به آنها اجازه می دهد این اختلال را از دیگران پنهان کنند.

علائم اختلال یکپارچگی حسی

SPD می تواند یک حس یا چند حواس را تحت تاثیر قرار دهد. کودکان مبتلا به SPD ممکن است نسبت به صداها، لباس ها و بافت غذا بیش از حد واکنش نشان دهند. یا ممکن است نسبت به ورودی حسی واکنش کمتری نشان دهند که این واکنش کمتر باعث می شود که به دنبال انجام کارهایی با هیجان بیشتری باشند، مانند پریدن از جاهای بلند یا تاب خوردن بیش از حد در هنگام تاب بازی.

همچنین اینگونه نیست که کودکان مبتلا به این اختلال فقط یکی از حالات را داشته باشند، یعنی ممکن است ترکیبی از حساسیت بیش از حد و حساسیت کمتر از حد معمول را با هم داشته باشند.

کودکان ممکن است بیش از حد حساس باشند اگر:

• فکر می کنند لباس بیش از حد خش یا خارش دارد.
• فکر می کنند میزان نور موجود در محیط خیلی زیاد به نظر می رسد.
• فکر می کنند اصوات خیلی بلند هستند.
• لمس های آهسته را شدید حس می کنند.
• برخی بافت های غذایی باعث می شود عق بزنند.
• تعادل ضعیفی دارند یا دست و پا چلفتی به نظر می رسند.
• از تاب بازی می ترسند.
• مشکلات رفتاری دارند.

گاهی اوقات این علائم با مهارت های حرکتی ضعیف نیز مرتبط هستند. کودک ممکن است در نگه داشتن مداد یا قیچی مشکل داشته باشد. او ممکن است در بالا رفتن از پله ها مشکل داشته باشد یا تون عضلانی پایینی داشته باشد. او همچنین ممکن است تاخیر زبانی داشته باشد.

در کودکان بزرگتر، این علائم ممکن است باعث کاهش اعتماد به نفس شودکه این امر می تواند منجر به انزوای اجتماعی و حتی افسردگی شود.

کودکان ممکن است کمتر حساس باشند (جستجوی حسی) اگر:

• نمی تواند آرام بنشیند.
• به دنبال هیجان باشد (عاشق پریدن، ارتفاع و چرخیدن است).
• بدون آنکه دچار سرگیجه شود می تواند بچرخد.
• از نشانه های اجتماعی استفاده نکند.
• حریم شخصی را تشخیص ندهد.
• چیزها (از جمله دست و لباس آنها) را گاز بگیرد یا بجود.
• به دنبال تحریک بصری (مانند وسایل الکترونیکی) باشد.
• مشکلات خواب داشته باشد.
• وقتی صورت یا بینی شان کثیف است، متوجه آن نمی شوند.

چه چیزی باعث اختلال یکپارچگی حسی می شود؟

پزشکان نمی دانند چه چیزی باعث SPD می شود. آنها در حال بررسی یک پیوند ژنتیکی مرتبط با احتمال بروز این اختلال هستند. یک مطالعه در سال 2006 روی دوقلوها نشان داد که حساسیت بیش از حد به نور و صدا ممکن است به خاطر یک جز ژنتیکی باشد. برخی از پزشکان معتقدند که ممکن است بین اوتیسم و SPD ارتباط وجود داشته باشد. این امر می تواند به این معنی باشد که بزرگسالانی که مبتلا به اوتیسم هستند، احتمال بیشتری برای داشتن فرزندان مبتلا به SPD دارند. اما توجه به این نکته مهم است که اکثر افرادی که SPD دارند اوتیسم ندارند.

اختلال پردازش حسی چگونه تشخیص داده می شود؟

والدین ممکن است متوجه شوند که رفتار فرزندشان معمولی نیست. اما بیشتر والدین ممکن است دلیل آن را ندانند. از صحبت کردن درباره رفتار فرزندتان با پزشک واهمه نداشته باشید. پزشک ممکن است شما را به یک کاردرمانگر ارجاع دهد. این متخصصان می توانند فرزند شما را از نظر SPD ارزیابی کنند. کاردرمانگر احتمالاً تعامل فرزند شما را در موقعیت‌های خاص مشاهده خواهد کرد. درمانگر از کودک شما سوالاتی می پرسد. همه این موارد به تشخیص کمک می کنند.

اختلال یادگیری چیست؟ برای آشنایی بیشتر می توانید مقاله مورد نظر را مطالعه نمایید.

آیا می توان از اختلال یکپارچگی حسی پیشگیری کرد؟

از آنجایی که هنوز منشأ اصلی بروز این اختلال شناخته شده نیست، نمی توان از بروز آن جلوگیری به عمل آورد.

درمان اختلال یکپارچگی حسی در کودکان چگونه است؟

درمان اختلال یکپارچگی حسی در کودکان اغلب به معنای کار با یک کاردرمانگر بر روی فعالیت هایی است که به بازآموزی حواس کمک می کند. بسیاری از درمانگران از رویکرد یکپارچگی حسی (OT-SI) استفاده می‌کنند که در یک محیط کنترل‌شده و محرک شروع می‌شود و بر آسان تر کردن مدیریت این اختلال برای مدیریت در زندگی روزمره تمرکز دارد. رویکرد یکپارچگی حسی (OT-SI) از فعالیت‌های سرگرم‌کننده و محرک برای به چالش کشیدن حواس بیماران استفاده می‌کند بدون اینکه آنها را بیش از حد تحت تأثیر قرار دهد یا تحریک را به احساس شکست منجر کند. با گذشت زمان، هدف بر گسترش این پاسخ های آموخته شده و مناسب در خارج ازجلسات درمانی به خانه، مدرسه و زندگی است.

درمان ممکن است شامل یک «رژیم حسی» باشد که در آن فعالیت‌ها به شیوه‌ای ملایم و سرگرم‌کننده به منظور کاهش طیفی از احساسات بیان می‌شوند. این رویکرد در مورد بیمارانی که در خانه تمرین می کنند مؤثرتر است. بسته به حواس تحت تأثیر قرار گرفته شده، درمان ممکن است شامل موارد زیر نیز باشد:

• فیزیوتراپی با استفاده از رویکرد یکپارچگی حسی (PT-SI)
• بینایی درمانی برای بهبود مهارت های حرکتی چشم برای افرادی که در خواندن یا نوشتن مشکل دارند.
• شنوایی درمانی (LT)، که از افراد مبتلا به مشکلات شنوایی می خواهد در حین انجام سایر وظایف حرکتی مانند راه رفتن روی یک خط صاف، به فرکانس ها و الگوهای مختلف صدا گوش دهند تا مغز را تحریک کنند.
• روان درمانی برای افرادی که به دلیل SPD دچار اختلال خلقی یا اضطراب شده اند.
• گفتاردرمانی

هدف همه این درمان ها بهبود مهارت های زندگی روزمره است از جمله:

• چگونه لمس می کنید و لمس می شوید.
• چگونه حرکت می کنید.
• هماهنگی دو طرفه (استفاده همزمان از هر دو طرف بدن)
• مهارت های حرکتی چشم (نحوه خواندن / تماشای توپی که به سمت شما می آید)

هم کاردرمانی و هم شنوایی درمانی از اصول تئوری نوروپلاستیسیته استفاده می کنند که ادعا می کنند مغز می تواند بر اساس تجربه تغییر کند. برای برخی، این امر شامل سالها درمان است. برخی دیگر برای مدیریت علائم به درمان کمتری نیاز دارند.

برخی از کودکانی که با موفقیت علائم را با درمان مدیریت کرده‌اند، ممکن است با افزایش سن و رسیدن به چالش‌های زندگی جدید، به درمان بیشتری نیاز داشته باشند. رفتن به دانشگاه یا کار در یک شغل استرس زا می تواند باعث شروع علائم جدید شود. درمان و مشاوره اضافی می تواند به برقراری کنترل مجدد علائم با تغییر محیط و شرایط کمک کند.

مطالعه مقاله اختلال هماهنگی رشدی از دست ندهید.

درمان اختلال یکپارچگی حسی در کودکان با دارو امکان پذیر است؟

برای درمان اختلال یکپارچگی حسی در کودکان استفاده از دارو توصیه نمی شود.

درمان اختلال یکپارچگی حسی در کودکان با تغییرات سبک زندگی

برخی از بیماران متوجه می شوند که همراه کردن رویکرد درمانی با درمان های دیگر مانند طب سوزنی به کاهش علائم SPD کمک می کند، اگرچه تحقیقات اثربخشی این رویکرد کلی را تایید نکرده است. مسواک زدن، یا پروتکل Wilbarger، و مانوپولیشن کرانیوساکرال نیز به عنوان درمان های مکمل برای برخی افراد مفید بوده است. هر نوع درمان جایگزین باید تحت نظارت یک درمانگر واجد شرایط انجام شود.

سازماندهی حسی سیستمی است که برای اولویت بندی نیازهای بیمار و ایجاد محیطی طراحی شده است که نقاط قوت را به حداکثر می رساند و چالش ها را به حداقل می رساند. این سیستم شامل اولویت‌بندی کارها و روال‌ها در مراحل کوتاه و ساده است که قرار گرفتن در معرض حسی را که یک بیمار به وسیله آن به راحتی بیش از حد تحریک می‌شود، محدود می‌کند. برای مثال، کنار گذاشتن لباس‌های تمیز می‌تواند به این صورت تقسیم شود: لباس‌های شسته شده را به اتاق بیاورید، لباس‌ها را به گروه‌هایی جدا کنید، لباس‌ها را در سبدهایی که علامت‌گذاری شده‌اند قرار دهید.

هدفون های مسدود کننده صدا ممکن است به تنظیم نویزهای محیطی کمک کنند، مانند سایر ابزارهایی که برای کاهش حالت تهاجمی محرک ها طراحی شده اند. پوشیدن لباس های بدون برچسب و گشاد می تواند کمک کننده باشد. قرار دادن یک کیسه معطر در جیب خود برای پوشاندن بوهای آزاردهنده نیز می تواند راهکار خوبی باشد. به کودکتان اجازه دهید زیر نورهای زیاد عینک آفتابی بزند و زمانی که با هم از مکان‌های بزرگ دیدن می‌کنید، استراحت کنید.

برای افرادی که به دنبال ورودی حسی هستند، بسیاری از متخصصان توصیه می‌کنند که یک منطقه حسی با بلوک‌های پارچه‌ای برای برخورد با آن ایجاد کنند. این مناطق می توانند به بچه ها استراحت حسی بدهند که می تواند به آنها کمک کند تمرکز کنند و به یادگیری بازگردند. در اینجا چند استراتژی پیشنهادی دیگر برای کودکان آورده شده است:

1. کودک بیش فعال و جویای حس: او را وادار کنید که سبد لباس های شسته شده را حمل کند، سبد خرید را هل دهد یا کیسه های مواد غذایی را از ماشین بیاورد.
2. کودک حساس به لمس: روی میز آشپزخانه فعالیت های نقاشی با انگشت انجام دهید و به او اجازه دهید با کف روی دیواره های حمام نقاشی بکشد.
3. کودکی که حس فضا و تعادل ضعیفی دارد: شنا، اسب سواری و پریدن روی ترامپولین همگی کمک کننده هستند.

برای نوجوانان و بزرگسالانی که کم‌تحریکی را تجربه می‌کنند، فعالیت‌های شدید می‌تواند کمک کند: دویدن، شنا، پریدن روی ترامپولین و هنرهای رزمی. افرادی که به راحتی بیش از حد تحریک می شوند، از خواندن، پخش موسیقی، نوازش گربه یا باغبانی آرامش پیدا می کنند.

برای دریافت خدمات کاردرمانی در منزل، کافی است روی لینک کلیک کرده و درخواست تماس خود را ثبت نمایید تا کارشناسان ما در اسرع وقت با شما ارتباط برقرار کرده و مشاوره های لازم را در اختیارتان قرار دهند.