فیزیوتراپی برای دیسک کمر

فیزیوتراپی برای دیسک کمر نقش مهمی در بهبودی و رهایی یافتن از دردهای کمر را ایفا می کند. دیسک کمر یکی از بیماری هایی است که امروزه با توجه به تغییر سبک زندگی افراد جامعه که باعث کاهش تحرک افراد شده است، شیوع فراوانی پیدا کرده است.

این بیماری در سالمندان و افراد میانسال شیوع فراوانی دارد و به مرور براثر فشار کاری و استفاده نادرست از عضلات و مفاصل بدن به وجود می‌آید. البته آسیب به دیسک کمر می‌تواند بر اثر ضربه ناگهانی نیز اتفاق بیافتد. شیوع بالای دیسک کمر باعث شده تقریبا همه ما در دوره ای از زندگی کمر درد داشته باشیم، این درد ممکن است از یک درد جزئی تا احساس درد زیادی در ناحیه کمر باشد، آنقدر زیاد که شما را هنگام راه رفتن یا ایستادن دچار مشکل کند.

دیسک کمر ماده نرمی است که بین مهره های ستون فقرات قرار دارد، زمانی که  اتفاقی باعث آسیب یا پارگی این ماده شود به اعصاب و ریشه های نخاعی مهره ها فشار می آید و آنها را دچار مشکل می کند، آسیب هر یک از مهره های ستون فقرات را دیسک کمر می گویند، که با علائمی چون کمر درد شدید، گزگز و مورمور شدن، ضعیف یا لاغر شدن، ضعف پاها و… خود را نشان می دهد.

فیزیوتراپی برای دیسک کمر به عنوان یک روش موثر برای درمان دیسک کمر شناخته شده که نیاز به عمل جراحی را به حداقل می رساند. هدف این روش کاهش درد کمر، افزایش عملکرد بدن و آموزش به بیمار برای جلوگیری از مشکلات آینده است. فیزیوتراپی غالباً نقشی اساسی در بهبودی دیسک کمر دارد که در آن از روش هایی شامل ماساژ درمانی، استفاده از مدالیته های گرما و سرما، الکتروتراپی، آب درمانی،حرکات ورزشی و… که در ادامه با آنها آشنا می شویم استفاده می شود.

برای دریافت بهترین خدمات فیزیوتراپی در منزل، تنها کافی است که درخواست تماس خود را ثبت کنید تا کارشناسان ما با شما تماس برقرار کنند.

بیماری دیسک کمر چیست؟

ستون فقرات از 33 مهره تشکیل شده است که توسط دیسک های اسفنجی از هم جدا شده اند. ستون فقرات به 4 ناحیه تقسیم می شود:

• ستون فقرات گردنی. 7 مهره اول که در گردن قرار دارند.
• ستون فقرات قفسه سینه. 12 مهره بعدی که در ناحیه قفسه سینه قرار دارند.
• ستون فقرات کمری. 5 مهره بعدی که در قسمت پایین کمر قرار دارند.
• ستون فقرات ساکرال. پایین ترین 5 مهره، واقع در زیر کمر، شامل 4 مهره تشکیل دهنده استخوان دنبالچه (دنباله)

ستون فقرات کمری از 5 بخش استخوانی در ناحیه کمر تشکیل شده است که در آن بیماری دیسک کمر رخ می دهد.

• دیسک برآمده. با افزایش سن، دیسک بین مهره ای ممکن است مایع خود را از دست داده و خشک شود. با این اتفاق، دیسک اسفنجی (که بین قسمت های استخوانی ستون فقرات قرار دارد و به عنوان یک ضربه گیر عمل می کند) فشرده می شود. این اتفاق ممکن است منجر به شکستگی حلقه بیرونی سخت شود که در نتیجه به هسته یا داخل حلقه اجازه می دهد تا بیرون بیاید. به این امر دیسک برآمده می گویند.
• پارگی یا فتق دیسک. با شکستن دیسک یا با فشار مداوم بر ستون فقرات، هسته داخلی ممکن است در از قسمت حلقه پاره شود. این یک دیسک پاره شده یا فتق است. سپس تکه های مواد دیسک می توانند روی ریشه های عصبی واقع در پشت فضای دیسک فشار بیاورند. این می تواند باعث درد، ضعف، بی حسی یا تغییر در حس شود.
• بیماری دژنراتیو دیسک. زمانی است که تغییرات طبیعی که در دیسک های ستون فقرات اتفاق می افتد باعث درد می شود. با افزایش سن، دیسک ها می توانند نشانه هایی از ساییدگی و پارگی را نشان دهند و شروع به شکستن می کنند و ممکن است به خوبی کار نکنند.

اکثر فتق‌های دیسک در قسمت تحتانی ستون فقرات کمری، به‌ویژه بین مهره‌های چهارم و پنجم کمری و بین مهره پنجم کمری و مهره اول ساکرال (سطوح L4-L5 و L5-S1) اتفاق می‌افتد.

علائم بیماری دیسک کمر چیست؟

علائم بیماری دیسک کمر بسته به محل فتق دیسک و اینکه به چه ریشه عصبی فشار وارد می شود متفاوت است. اینها شایع ترین علائم بیماری دیسک کمر هستند:

• کمر درد متناوب یا مداوم که ممکن است با حرکت، سرفه، عطسه یا ایستادن طولانی مدت بدتر شود.
• اسپاسم عضلات پشت
• سیاتیک. این دردی است که از نزدیک پشت یا باسن شروع می شود و از پائین پا به ساق پا یا داخل پا می رسد. برای اطلاعات بیشتر در مورد سیاتیک و تمرینات مفید برای درمان سیاتیک در منزل روی لینک کلیک کنید.
• ضعف عضلانی در پاها
• بی حسی در ساق یا پا
• کاهش رفلکس در زانو یا مچ پا
• تغییرات در عملکرد مثانه یا روده

علائم بیماری دیسک کمر ممکن است شبیه سایر شرایط مشکلات پزشکی باشد. بنابراین همیشه برای تشخیص صحیح به پزشک خود مراجعه کنید.

دلایل وقوع دیسک کمر

1. عدم تعادل و هماهنگی عضلات هنگام کار کردن: استفاده نامناسب از عضلات و مفاصل می‌تواند آسیب جدی به دیسک کمر وارد می‌کند. به همین دلیل همه افراد لازم است برای انجام کارهای روزمره خود پوزیشن بدنی مناسب و شیوه درست انجام کارها را یاد بگیرند تا آسیب کمتری به کمر خود وارد کنند.
2. ورزش های سنگین و بدون آمادگی قبلی: انجام حرکات سنگین یا حمل اشیا سنگین بدون گرم کردن عضلات می‌تواند آسیب جدی به مهره های کمر افراد وارد کند. این حرکات باید به شیوه درست و بعد از آمادگی جسمانی فرد انجام شود.
3. آسیب دیدگی دیسک در اثر وارد شدن ضربه شدید: تصادفات رانندگی و ضربات شدید به ستون فقرات می‌توانند باعث جابه جایی مهره ها و آسیب جدی به دیسک کمر افراد شود. این ضربات باعث فشار بیش از حد به ستون فقرات شده و حتی می‌توانند باعث آسیب جدی به نخاع شوند.
4. فشارآمدن به ستون فقرات: انجام کارهای سنگین روزمره باعث فرسایش ستون فقرات و دیسک های بین مهره ای آنها می‌شود. با انجام ورزش های مناسب و استراحت لازم می‌توان این فرسایش را کاهش داد.
5. کاهش میزان آب موجود در دیسک و کاهش انعطاف پذیری: کاهش آب و از دست دادن انعطاف پذیری دیسک های بین مهره ای می‌تواند باعث شود که در زمان انجام حرکات سنگین و خم شدن ستون فقرات به دیسک های بین مهره ای آنها آسیب برساند.
6. درست ننشستن: استفاده از ستون فقرات در پوزیشن نامناسب عامل اصلی آسیب به ستون فقرات می‌باشد. رعایت نکردن حالت درست هنگام نشستن می‌تواند در طولانی مدت شکل دیسک کمر را تغییر و به آن آسیب برساند‌.
7. اضافه وزن و چاقی: اضافه وزن و چاقی باعث فشار بیش از حد و به طور مداوم روی ستون فقرات می‌باشد که یکی از عوامل اصلی آسیب به دیسک کمر است.

فیزیوتراپی برای دیسک کمر

یکی از رایج ترین بیماری هایی که باعث ایجاد کمردرد و یا پا درد در بزرگسالان می شود دیسک کمر است. فیزیوتراپی برای دیسک کمر کلید اصلی درمان است که باعث تقویت عضلات اطراف ستون فقرات به وسیله ورزش یا تحریکات الکتریکی می شود تا فشار به ستون فقرات را کم کند.

روش های مورد استفاده در فیزیوتراپی برای دیسک کمر

1. الکتروتراپی: استفاده از جریان الکتریکی برای تحریک عضلات و افزایش گردش خون در قسمت آسیب دیده بدن، که باعث کاهش درد و کاهش اسپاسم عضلانی می شود.
2. ماساژ: یک روش دستی  برای کاهش درد عضلانی. ماساژ انواع مختلفی دارد اما نوع رایج ماساژی که به طور مثال در فیزیوتراپی برای دیسک کمر استفاده می شود، ماساژ اصطکاکی عمیق است، تکنیکی که در آن فیزیوتراپیست با استفاده از دستان خود، شروع به ماساژ بافت ها و عضلات بدن می کند. این امر به تسکین درد و کاهش سفتی عضلات کمک می‌کند.
3. هیدروتراپی(آب درمانی): آب درمانی شامل تمرینات و تکنیک های خاص فیزیوتراپی برای دیسک کمر در آب گرم است. آب درمانی به آرامی باعث تسکین درد، شل شدن، تقویت عضلات و افزایش گردش خون می شود.
4. استفاده از  مدالیته های گرما و سرما: درمان های گرم و سرد هر دو مزایای خاص خود را دارند. گرما باعث ایجاد گردش خون، آرام شدن عضلات و افزایش میزان اکسیژن می‌شود. سرما درمانی گردش خون را کند می کند  و باعث کاهش التهاب، اسپاسم عضلات و درد می شود.
5. تمرین درمانی: یک روش فوق العاده موثر برای این آسیب که با تمرین های مخصوص و برنامه ریزی شده انجام می‌گیرد. فیزیوتراپیست  با یک برنامه دقیق و مشخص شده شامل انواع ورزش های استاندارد سعی در برگرداندن فرد به شرایط عادی و قبل از آسیب‌شان دارد. ضروری است که شما یاد بگیرید چگونه پس از پایان فیزیوتراپی برای دیسک کمر، ورزش کنید و کمر خود را حالت دهید. اگر تمرین هایی را که در طی جلسات فیزیوتراپی برای دیسک کمر آموخته اید تکرار نکنید، نتایج طولانی مدت آن را مشاهده نخواهید کرد.
6. کشش(انعطاف پذیری): فیزیوتراپیست همچنین می تواند برای کار کردن روی عضلات شکم و کمر تمریناتی برنامه ریزی کند تا انعطاف پذیری و قدرت را به بدن فرد برگرداند. برخی از این تمرینات شامل شنا، پیاده روی و دوچرخه سواری است.
7. التراسوند: یکی از روشهای درمانی فیزیوتراپی است که از امواج صوتی برای تحریک بافت های درگیر استفاده می شود. امواج حرارتی التراسوند باعث افزایش سطح گرما در اعماق بافت می‌شود و به تسکین درد کمک زیادی می‌کند. امواج غیر حراراتی آن شامل جریان های صوتی است. بیشترین کاربرد آن در رفع گرفتگی عضلانی و کاهش تورم است.
8. سوزن خشک: معمولا این روش را با طب سورنی اشتباه می گیرند، درصورتیکه طب سوزنی با”سوزن خشک ” خیلی متفاوت است. سوزن خشک  توسط متخصصین طب فیزیکی ماهر و آموزش دیده انجام می شود. در روش سوزن خشک، سوزن ظریف بدون تزریق ماده ای وارد پوست می‌شود، سوزن خشک برای درد های اسکلتی عضلانی مثل درد شانه ها، گردن درد، درد کمر و زانو، درد سیاتیک و… موثر است. انجام این روش معمولا بدون هیچ دردی است و ممکن است فرد احساس درد و سوزش خفیف داشته باشد. هدف اصلی آن ایجاد انرژی و برگرداندن تعادل به بدن می‌باشد.
9. لیزردرمانی: هیچ گرما، نور و صدایی از خود ندارد. لیزر درمانی گردش خون را بالا می‌برد و باعث سلامت سلول ها شود. این روش برای آرام کردن درد، سرعت روند بهبود و کاهش التهاب استفاده می‌شود. انواع لیزر، دفعات و درمان های آن متفاوت است، لیزردرمانی سطح پایین برای تسکین درد و بیماری دیسک کمر موثر است.

توصیه ما به شما

آسیب به دیسک کمر می‌تواند با علائم خفیف شروع شود و رفته رفته با افزایش آسیب، علائم هم افزایش پیدا کند. بهترین توصیه برای افراد مبتلا، مراجعه زودهنگام به متخصص و انجام فیزیوتراپی برای دیسک کمر می‌باشد‌. فیزیوتراپی به موقع توسط تراپیست های مجرب و کارآزموده می‌تواند باعث بهبود دیسک کمر و جلوگیری از وارد شدن آسیب بیشتر به آن شود. برای دریافت بهترین خدمات فیزیوتراپی در منزل با ما تماس بگیرید.

چه کار کنیم که با مشکل دیسک کمر روبه رو نشویم؟

در مرحله اول با رعایت کردن نکاتی که به دیسک آسیب می رساند تلاش کنیم تا این بیماری سراغمان نیاید. این کار را می توانیم با داشتن برنامه ورزشی روزانه برای ماندن در فرم ایده آل و وزن مناسب شروع کنیم. لازم نیست ورزش های سخت و ساعت های طولانی را صرف انجام این کار کنیم، انجام حرکت های ساده و کششی در تمام روزهای هفته مفید خواهد بود، همچنین بلند نکردن جسم های سنگین، انجام ندادن کارهایی که به دیسک آسیب می رساند و داشتن تغذیه مناسب به معنای استفاده درست از لبنیات، میوه ها و سبزیجات در وعده های غذایی است.

عدم درمان به موقع دیسک چه عواقبی در پیش دارد؟

عدم درمان به موقع دیسک باعث حاد تر شدن وضعیت بیمار می‌شود که می‌تواند منجر به تخریب مهره، تخریب دیسک و آسیب جدی به عصب شود. مشکل دیسک کمر می‌تواند باعث قطع عصب های ارتباطی در پاها و کمر شود، که دراین صورت فرد دچار بی حسی شده و احساس افتادگی در پاهای خود می‌کند و باعث به وجود آمدن مشکلات اسفناکتر مقعد شود و بیمار نتواند ادرار و مدفوع خود را نگه دارد. همچنین با عوارضی از قبیل از دست دادن کنترل روده و مثانه و در دراز مدت با بیهوشی همراه است. بنابراین قبل از عوارض شدید، باید حتما نسبت به درمان اقدام کنید.

آیا امکان عود مجدد دیسک کمر وجود دارد؟

در تمام روش ها امکان عود مجدد وجود دارد. اگر بیمار تمام تمرینات و جلسات را به خوبی انجام دهد امکان دارد تا آخر عمر برایش مشکلی پیش نیاید. پس درصد زیادی از روند بهبود علاوه بر فیزیوتراپیست به بیمار و عملکرد وی در طول درمان بستگی دارد.

نکات کلیدی در مورد بیماری دیسک کمر

• بیماری دیسک کمر ممکن است زمانی رخ دهد که دیسک در ناحیه کمری ستون فقرات از بین قسمت های استخوانی ستون فقرات برآمده یا فتق کند.
• بیماری دیسک کمر باعث کمردرد و درد و ضعف پا می شود که با حرکت و فعالیت بدتر می شود.
• اولین قدم در درمان، کاهش درد و کاهش خطر آسیب بیشتر به ستون فقرات است.
• اگر درمان محافظه کارانه تر شکست بخورد، ممکن است جراحی در نظر گرفته شود.