برای درمان آسیب‌دیدگی دست راه‌حل‌های مختلفی وجود دارد. یکی از این راه‌حل‌ها کاردرمانی است. کاردرمانی دست به فرد کمک می‌کند تا او بتواند وظایف روزمره خود را به تنهایی انجام دهد و از پس از انجام کارهای ظریف و درشت برآید. در این مقاله می‌خواهیم به آموزش کاردرمانی دست بپردازیم و تمرینات آن را با تصویر توضیح دهیم. با ما همراه باشید.

تمرین‌ های کاردرمانی دست

کاردرمانی برای دست می‌تواند به بهبود قدرت و مهارت دست‌ها و انگشتان کمک کند. این تمرینات معمولاً برای بهبود مهارت‌های حرکتی پس از بروز یک مشکل عصبی مانند سکته یا آسیب مغزی مفید هستند. همچنین، این تمرینات می‌توانند جلوی بدتر شدن شرایط را بگیرند. برخی از این تمرینات ساده و برخی پیچیده هستند. کاردرمانگر پس از ارزیابی وضعیت فرد مشخص می‌کند که کدام تمرینات برای او مناسب هستند. تمریناتی که در این مقاله آورده‌ایم تمام سطوح را پوشش می‌دهند. 

تمرینات کششی برای دست‌های بسیار سفت یا فلج

هر برنامه ورزشی و درمانی که در خانه یا کلینیک انجام می‌شود، باید با گرم کردن شروع شود. افرادی که دست‌هایشان بر اثر آسیب عصبی مانند سکته مغزی فلج می‌شود، باید با ورزش‌های غیرفعال شروع کنند. این بدان معناست که باید برای تکمیل تمرینات از دست سالم خود برای کمک به دست آسیب دیده خود استفاده کنند. افرادی که در هر دو دست خود تحرک دارند، می‌توانند از تمرینات زیر برای گرم کردن استفاده کنند.

کشش و خم کردن مچ دست

دست خود را روی لبه میز بگذارید. سپس همانند تصویر دست را خم کنید. کمی دست را در حالت خم شده نگه دارید. دوباره دست را بالا بیاورید. کمی صبر کنید و این حرکت را تکرار کنید.

تمرین خم کردن انگشت شست

همانند تصویر زیر انگشت شست خود را به سمت کف دست ببرید و چند ثانیه نگه دارید. کمی صبر کنید و دوباره این کار را انجام دهید.

تمرین کششی بخش داخلی بازو

دستان خود را در دامان خود قرار دهید و انگشتانتان را در هم گره بزنید. سپس بازوی آسیب دیده خود را به سمت بالا بکشید. این کشش را باید تا انتهای قسمت داخلی بازوی خود احساس کنید. این کشش را به مدت 20 ثانیه نگه دارید و رها کنید. سپس این کار را روی دست دیگر خود تکرار کنید.

کشش مچ دست

انگشتان خود را در هم گره بزنید. مچ دست آسیب دیده را به عقب خم کنید. 20 ثانیه دست را در این حالت نگه دارید. سپس آن را رها کنید. این کار را برای دست دیگر هم تکرار کنید.

افرادی که پس از سکته یا آسیب مغزی بهبود می‌یابند، همین تمرین را ممکن است چالش‌برانگیز بیابند. ممکن است کاردرمانگر فقط همین تمرین‌ها را به شما توصیه کند و از شما بخواهد تا این موارد را در طول روز تکرار کنید. تکرار تمرینات مهم هستند. زیرا با این تمرین‌ها مغز را دوباره سیم‌کشی می‌کنید و عملکرد دست را بهبود می‌بخشید. تمرینات دیگری هم وجود دارند که کمی چالش‌برانگیزتر هستند. این تمرینات را به تشخیص و توصیه کاردرمانگر می‌توانید انجام دهید.

تمرینات کاردرمانی دست در خانه

افرادی که قابلیت تکان دادن دست خود را دارند، می‌توانند از وسایل معمولی خانه به عنوان بخشی از برنامه تمرینی خانگی استفاده کنند. تمرینات زیر راه‌هایی ساده برای تقویت مهارت‌های حرکتی ظریف هستند. 

روی هم قرار دادن سکه‌ها

چند سکه بردارید و سعی کنید آنان را روی هم دیگر قرار دهید. اگر سکه‌های شما اندازه‌های مختلفی دارند، بهتر است آن‌ها را بر اساس اندازه روی هم قرار دهید.

استفاده از گیره لباس

یک گیره لباس بردارید و سعی کنید با دو انگشت خود آن را باز و بسته کنید. ابتدا این کار را با انگشت شست و اشاره انجام دهید. سپس با انگشت شست و وسط و… .

انجام بازی‌های رومیزی

اگر می‌خواهیم تمریناتی سرگرم‌کننده‌تر و جالب‌تر انجام دهید، می‌توانید بازی‌هایی شبیه به چکرز، شطرنج یا منچ انجام دهید. با این بازی‌ها نیز مهارت‌های حرکتی ظریف را تقویت می‌کنید. در عین حال مغزتان را برای اسکن، تصمیم‌گیری و ترتیب دادن وظایف فعال می‌کنید.

درست کردن پازل

یکی دیگر از تمرینات کاردرمانی دست درست کردن پازل است. پازل برای بهبود هماهنگی دست و انگشتان خوب است. 

بازی با یک برنامه مجازی پیانو

نواختن یک ساز می‌تواند یک تمرین کاردرمانی عالی برای دستان شما باشد. اگر تا به حال سازی ننواخته‌اید یا هنوز توانایی به دست گرفتن ساز خود را ندارید، می‌توانید از اپلیکیشن‌های نوزاندگی مانند برنامه نوازندگی پیانو یا گیتار استفاده کنید. این برنامه‌ها را روی گوشی خود دانلود کنید و پس از نصب، تمرین کنید.

وقتی فعالیتی را که قبل از سکته انجام داده‌اید، از سر می‌گیرید، مغز الگوی حرکت را به خاطر می‌آورد و به طور طبیعی، حرکت طبیعی ماهیچه را فعال می‌کند.

مطالعه مقاله وسایل کاردرمانی را از دست ندهید.

تمرینات تقویتی دست با توپ درمانی

یکی از محبوب‌ترین ابزارهای کاردرمانگران توپ است. اگر می‌خواهید روی هماهنگی و مهارت دست تمرکز کنید، از یک توپ نرم استفاده کنید و اگر روی تمرینات تقویتی دست تمرکز می‌کنید، از توپ سفت استفاده کنید.

پاور گریپ

یک توپ مخصوص را با انگشتان و شست خود فشار دهید. روی فشار دادن توپ با نوک انگشتان خود تمرکز کنید. برای انتخاب توپ مناسب از کاردرمانگر کمک بگیرید. زیرا توپ‌های درمانی سفتی‌های مختلفی دارند و شما باید نوعی را انتخاب کنید که برای شما چالش‌برانگیز باشد.

فشار دادن انگشتان به درون توپ

نوک انگشتان خود را به درون توپ فشار دهید. 

رول کردن توپ

توپ را روی میز قرار دهید و آن را با نوک انگشتان بچرخانید. سپس این کار را با کف دست انجام دهید. حال توپ را از نوک انگشتان به کفت دست و بالعکس برسانید. 

فشردن توپ

توپ را در دست خود نگه دارید. حال با انگشتان خود آن را فشار دهید. 

رول شست

با استفاده از انگشت شست خود، توپ را به صورت دورانی روی کفت دست خود بچرخانید. 

فشردن انگشتان

توپ را بین هر دو انگشت فشار دهید. این تمرین باعث افزایش قدرت و همچنین ایجاد کشش ملایم بین انگشتان می‌شود.

تمرینات کاردرمانی دست با خمیربازی

اگر به دنبال تمریناتی خلاقانه هستید، می‌توانید از خمیربازی استفاده کنید. این تمرینات شبیه به تمرینات توپی هستند. با این تفاوت که با خمیر انجام می‌شوند. در عین حال خمیر منعطف‌تر است و حس متفاوت‌تری را برای عضلات ایجاد می‌کند.

به تصویر بالا نگاه کنید. همان طور که می‌بینید می‌توانید خمیر را همانند یک توپ گرد کنید و بین انگشتان قرار دهید و فشار دهید. خمیر را بین انگشتان شست و اشاره قرار دهید و گرد کنید. سپس آن را در کف دست قرار دهید و فشار دهید. خمیر را دور دو انگشت خود بپیچید و با انگشتان آن را از هم باز کنید. این کار به تقویت عضلات دست کمک می‌کند.

تمرینات پیشرفته کادرمانی دست 

پس از تسلط بر تمرینات قبلی، می‌توانید تمرینات پیچیده را انجام دهید. زمانی که احساس کردید می‌توانید بر یک چالش غلبه کنید، این تمرینات را انجام دهید. بهتر است تنها با توصیه کاردرمانگر خود این کار را انجام دهید.

تمرین تقویت‌کننده

ساعد خود را در حالی که دست و مچ از لبه آویزان است، روی میز قرار دهید. کف دست خود را رو به پایین نگه دارید. سپس پشت دست خود را بالا بیاورید. این حرکت کمی دشوار است. ابتدا آن را بدون هیچ وسیله‌ای انجام دهید. پس از این که موفق شدید چند بار آن را انجام دهید، یک بطری آب بردارید و این تمرین را با بطری یا دمبل سبک انجام دهید.

تمرین چرخشی مناسب مهارت‌های حرکتی ظریف

یک خودکار بردارید و سعی کنید آن را به دور انگشتان خود بچرخانید و با استفاده از انگشتان وسطی با آن بازی کنید.

تمرین جا به جایی

خودکار را همانند زمانی که می‌خواهید بنویسید، نگه دارید. حال آن را به سمت جلو ببرید به گونه‌ای که انتهای خودکار در میان انگشتان شما بماند. حال آن را به حالت اولیه برگردانید و این کار را چند بار انجام دهید. 

تمرین قدرت و مهارت

10 شی کوچک مانند لوبیا بردارید. سپس آنها را روی میز بریزید. حال آنها را با انگشتان خود بردارید و در کف دست نگه دارید. وقتی همه را برداشتید، آنها را دوباره یکی یکی روی میز قرار دهید. 

کاردرمانی انگشت دست

تمرینات بالا برای انگشتان دست هم مناسب هستند؛ اما برای تمرکز بیشتر بر انگشتان می‌توانید تمرینات زیر را انجام دهید.

مشت

دست خود را به آرامی مشت کنید. انگشت شست را روی باقی انگشتان بگذارید. 30 الی 60 ثانیه مشت را نگه دارید. سپس انگشتان را باز کنید. حداقل چهار بار با هر دو دست تکرار کنید.

کشش انگشتان

این تمرین کششی را برای کمک به تسکین درد و بهبود دامنه حرکتی دستان خود امتحان کنید:

کف دست خود را روی میز یا سطح صاف دیگری قرار دهید.

به آرامی انگشتان خود را تا جایی که می‌توانید (بدون فشار دادن به مفاصل) صاف کنید.

30 تا 60 ثانیه نگه دارید و سپس رها کنید.

حداقل چهار بار با هر دست تکرار کنید.

تمرین کششی پنجه‌ای

این تمرین کششی به بهبود دامنه حرکتی انگشتان شما کمک می‌کند.

دست را در مقابل خود دراز کنید، به گونه‌ای که کف دست به سمت شما باشد.

نوک انگشتان خود را به پایین خم کنید تا پایه هر مفصل انگشت را لمس کنید. برای راهنمایی به تصویر نگاه کنید.

30 تا 60 ثانیه نگه دارید و رها کنید. حداقل چهار بار با هر دست تکرار کنید.

تمرین لیفت انگشتان

از این تمرین برای کمک به افزایش دامنه حرکتی و انعطاف‌پذیری انگشتان خود استفاده کنید.

دست خود را صاف کنید. کف دست را به سمت پایین، روی میز یا سطح دیگری قرار دهید.

به آرامی یک یک انگشتان خود را از روی میز بلند کرده و سپس آن‌ها را پایین بیاورید.

همچنین می‌توانید تمام انگشتان و شست خود را به یکباره بلند کرده و سپس پایین بیاورید.

هشت تا 12 بار برای هر دست تکرار کنید.

سخن نهایی

در این مقاله کاردرمانی دست را بررسی کردیم و تمرینات مناسب آن را آموزش دادیم. این تمرینات از ساده تا پیچیده هستند. شاید در ظاهر ساده به نظر برسند؛ اما برای کسی که دچار مشکلات دست می‌شود، همین تمرینات ساده، مشکل می‌شوند؛ اما با تکرار و تمرین و کمک کاردرمانگر و شرکت در جلسات کاردرمانی می‌توانید بر مشکلات غلبه کنید و تمام یا بخشی از توانایی پیشین خود را به دست آورید. تیم توان هاب متشکل از کاردرمانگران مجرب و ماهری است که جلسات خود را در منزل بیماران برگزار می‌کنند و به همین دلیل دیگر نیازی نیست فرد و خانواده او نگران رفت و آمد و شرکت در جلسات کاردرمانی باشند. یکی از خدمات ارائه شده توسط تیم توان هاب، کاردمانی دست در منزل است. برای دریافت خدمات کاردرمانی در منزل از کاردرمانگران متخصص و باتجربه توان هاب می توانید از طریق سایت با درمانگران ارتباط برقرار نمایید آن ها در اسرع وقت پاسخگوی شما خواهند بود.