یکی از صداهایی که برخی از افراد آن را به درستی تلفظ نمی‌کنند، صدای «ز» است. برای رفع این مشکل می‌توان از گفتار درمانگران ماهر کمک گرفت. از روش‌های مختلفی می‌توان برای گفتاردرمانی حرف ز استفاده کرد. بهترین کار این است که گفتاردرمانی توسط متخصص آن و در محیطی انجام شود که فرد در آن راحت است. اصولاً افراد، به ویژه کودکان در خانه راحت‌تر هستند. برای همین هم برخی از گروه‌های گفتاردرمانی خدمات در منزل ارائه می‌دهند. در این مطلب می‌خواهیم به بررسی گفتاردرمانی حرف ز بپردازیم و نحوه رفع این مشکل را آموزش دهیم. با ادامه این مطلب ما را همراهی کنید.
نحوه تلفظ صدای ز
وقتی می‌خواهیم صدای ز را تولید کنیم، دقیقاً همان کاری را انجام می‌دهیم که برای تولید صدای س لازم است. در واقع ما از یک موقعیت دهانی برای تولید صدای ز و س استفاده می‌کنیم. اما این دو صدا تفاوت‌هایی نیز دارند.
برای تولید صدای ز، هوایی که در دهان شما قرار دارد موجب ارتعاش تارهای صوتی می‌شود. در نتیجه صدا ایجاد می‌گردد. برای تولید این صدا زبان پشت دندان‌ها و بسیار نزدیک به سقف دهان قرار می‌گیرد؛ اما نوک زبان نباید به سقف دهان و دندان‌ها برخورد کند. دو طرف زبان بالا می‌رود و به سقف دهان برخورد می‌کند.
همین امر باعث ایجاد یک راه عبور هوا از وسط زبان می‌شود. دندان‌ها باید بسته باشند؛ اما لب‌ها باید کمی باز بمانند. گوشه‌های لب نیز به سمت عقب می‌رود، شبیه به زمانی که می‌خواهید لبخند بزنید یا دندان‌های خود را نشان دهید. وقتی هوا و ارتعاشات صوتی از دهان و دندان شما عبور می‌کند، صدای ز تولید می‌شود. در واقع این صدا، یک صدای سایشی محسوب می‌شود. هوایی که از در زمان تولید صدای ز از دهان ما خارج می‌شود، سایش پیدا می‌کند و این صدا تولید می‌شود.
مطالعه مقاله هزینه گفتاردرمانی از دست ندهید.
کودک از چه زمانی می‌تواند صدای ز را تولید کند؟
کودکان معمولاً صدای «ز» را از سن 3 سالگی می‌توانند تلفظ کنند. اصولاً کودکان ابتدا حرف س را یاد می‌گیرند و سپس می‌توانند صدای «ز» را تولید کنند. ناگفته نماند که بسیاری از کودکان این صدا را کمی دیرتر یاد می‌گیرند. گاهی ممکن است تا 8 سالگی هم نتوانند این صدا را به درستی تولید کنند.
در صورتی که کودک در سن بالای 8 سالگی قرار دارد و همچنان نمی‌تواند صدای ز را به خوبی تولید کند، پیشنهاد می‌کنیم حتماً از گفتار درمانگر کمک بگیرید. هر چه زودتر مشکل شناسایی شود، کمک به رفع آن نیز ساده‌تر می‌شود. گفتاردرمانی حرف ز در خانه یکی از بهترین راهکارها برای رفع این مسئله است.
اگر با دیگر مقالات گفتار درمانی حروف تمایل دارید بیشتر آشنا شوید پیشنهاد می دهیم گفتاردرمانی حرف خ و گفتار درمانی حرف گ را از دست ندهید.
گفتاردرمانی حرف «ز» با کمک نشانه‌های کلامی
گفتار درمانگر کار خود را با تلفظ آهسته و واضح صدای ز شروع می‌کند. حرف ز پایان ذاتی ندارد. یعنی شما می‌توانید این صدا را به صورت دنباله‌دار ادا کنید. برخلاف حرف «ت» یا «ب» که چنین حالتی ندارند. در چنین صداهایی نباید حرف را به صورت دنباله‌دار ادا کرد. به همین دلیل گفتار درمانگر این صدا را به صورت ز، ز،ز و… تلفظ می‌کند، نه به صورت ززززز. یک بار صدا تلفظ می‌شود. سپس چند ثانیه مکث می‌شود. دوباره صدا تکرار می‌شود.
این کار به کودک کمک می‌کند تا صدا را بهتر درک کند و بهتر آن را تقلید کند. پس از تسلط فرد بر واج «ز»، گفتار درمانگر آن را با مصوت ترکیب می‌کند و هجاهای ساده همانند زا، زو، زی و… میسازد. با گذشت زمان و تسلط فرد بر این مرحله، تمرینات پیچیده‌تر میشوند و جلسات به سمت تمرین کلمه، عبارت، جمله و مکالمه می‌رود.
پیشنهاد می کنیم مقاله گفتاردرمانی حروف را از دست ندهید.
گفتاردرمانی حرف ز با استفاده از نشانه‌های بصری
وقتی آموزش با نشانه‌های بصری همراه شود، یادگیری بهتر می‌شود. اغلب همراه کردن صدا با یک نشانه بصری به ایجاد ایده در ذهن کودک کمک می‌کند و زمینه‌ای ایجاد می‌کند تا کودک بتواند صدا را برای آینده به خاطر بسپارد. برای این کار می‌توانید جلوی کودک آینه بگذارید. صدای ز را تلفظ کنید. از او بخواهید تا در آینه نگاه کند و حالات صورت شما را تقلید کند. انگشتان اشاره خود را در دو طرف لب‌ها قرار دهید. سپس انگشتان را کمی فشار دهید تا دهان کشیده شود و صدا ایجاد شود. کودک خود را تشویق کنید که هر بار که صدا را تلفظ می‌کند، همین کار را انجام دهد.
گفتاردرمانی حرف «ز» با نشانه‌های لمسی
وقتی صدای ز را ادا می‌کنیم، تارهای صوتی ما می‌لرزد. همان طور که پیش‌تر اشاره کردیم، این نکته همان چیزی است که تلفظ صدای «س» را از «ز» متمایز می‌کند. گفتار درمانگر این نکته را برای کودک توضیح می‌دهد. سپس از او می‌خواهد تا در زمان ادای این حرف، دست را روی گلوی او بگذارد و ارتعاشات صوتی را حس کند. سپس گفتار درمانگر از او می‌خواهد تا این کار را با گردن خود انجام دهد. کودکان معمولاً این حس را دوست دارند و همین امر به آنها یادآوری می‌کند که صدا را به درستی تلفظ کنند.
شما همچنین می توانید مقاله گفتار درمانی کودکان را مطالعه نمایید.
سخن نهایی
در این مقاله به بررسی روش‌های مختلف گفتاردرمانی حرف ز پرداختیم. گروه توان هاب دارای متخصصین مجربی در زمینه گفتاردرمانی است که خدمات خود را در منزل ارائه می‌دهند. این گونه می‌توانید بهترین خدمات را در منزل خود دریافت کنید و در عین حال در زمان و هزینه صرفه‌جویی کنید.
بزرگ‌ترین مسئولیت ما در تیم پویای توان هاب مراقبت از سلامت جامعه توان‌خواهان است. ما در خانواده توان هاب تنها یک هدف داریم و آن اینکه کلیه خدمات توانبخشی شامل فیزیوتراپی، کاردرمانی، گفتاردرمانی و ارتوپدی را به‌صورت تخصصی در منزل شما عزیزان ارائه دهیم. در راستای تحقق این هدف، مشاوره تخصصی توان هاب برای شما عزیزان رایگان است و با ثبت درخواست تماس، کارشناسان ما در کوتاه‌ترین زمان ممکن با شما تماس می‌گیرند و به‌محض شروع درمان، درمانگران ما با کلیه تجهیزات لازم در منزل شما حضور پیدا خواهند کرد.
نظر شما در این باره چیست؟ لطفاً نظرات، پیشنهادات و تجربیات خود را در بخش دیدگاه با ما در میان بگذارید.
