مشاهده اینکه فرزند دلبند ما در ابتدای کودکی با مشکلات گفتاری دست و پنجه نرم می‌کند، برای همه ما نگران‌کننده و موجب ناامیدی است. اما باید بدانید که تنها نیستید! بسیاری از کودکان ابتدا نمی‌توانند کلمات یا صداهای خاصی را بیان کنند و برای تعامل و ارتباط‌گیری درست به کمک احتیاج دارند. کمک از جانب آسیب شناسان گفتار و زبان که تخصص آنها درمان این مشکلات و حمایت از کودک برای تقویت مهارت‌های ارتباطی است. جلسات گفتار درمانی کودکان با هدف درمان اختلالات گفتاری مختلف، لکنت زبان، مشکلات تلفظ کلمات، مشکل در زیر و بم، حجم یا کیفیت گفتار برگزار می‌شوند و معمولا نتیجه مطلوب دارند.
در ادامه این مقاله همراه ما باشید تا مفصل درباره گفتاردرمانی کودکان و شرایطی که قطعا به گفتاردرمانی نیاز دارند، صحبت کنیم.
کدام کودکان نیاز به گفتار درمانی دارند؟
کودک به مرور زمان و با پشت‌سر گذاشتن مراحل رشد، خواه ناخواه مهارت‌هایی می‌آموزد که برای حضور او در اجتماع و برقراری ارتباط موثر با دیگران الزامی است. یکی از مهم‌ترین آنها مهارت‌های زبان و گفتار است. کودک در هر سن و سال به سطحی از این مهارت دست پیدا می‌کند. برای همین است که مهارت‌های کلامی کودک ۲ ساله با کودک ۳ ساله و مهارت‌های کلامی کودک ۳ ساله با کودک ۴ و ۵ ساله متفاوت است.
اما خیلی وقت‌ها به دلیل مشکلات مادرزادی یا بیماری‌ها و آسیب‌های غیر مادرزادی، کودک به سطح مورد انتظار دست پیدا نمی‌کند! برخی از آنان نمی‌توانند کلمات را درست و اصولی کنار هم قرار دهند، برخی با مشکلات حافظه و توجه دست به گریبان هستند، برخی در بلع مشکل دارند. جدای از اینها، بعضی از آنها به دلیل بیماری یا آسیب‌های مادرزادی دچار اختلال می‌شوند. علت هر چه باشد، مراجعه به دکتر گفتار درمانی کودکان اولین قدم در مسیر بهبودی است.
مطالعه مقاله آیا کودک من به گفتار درمانی نیاز دارد؟ از دست ندهید.
اهمیت گفتار درمانی کودکان
کودکان در مراحل مختلف رشد به دلایل متفاوت به گفتاردرمانی نیاز دارند. اهمیت گفتاردرمانی کودکان برای موفقیت و ارتباطات بهتر آنان در آینده را می‌توان در این چند جمله خلاصه کرد:
- ارتباطات او را رشد می‌دهد. به‌طوری که بتواند افکار و احساسات خود را به‌خوبی بیان کند.
- قدرت تکلم کودک را تقویت می‌کند و درک دیگران از صحبت‌های او را بالا می‌برد.
- کودک را برای حضور در مدرسه، یادگیری و برقراری ارتباط در این فضای اجتماعی آماده می‌کند.
- کیفیت صدای کودک را بهبود می‌بخشد.
- موجب رشد عزت نفس و استقلال کودک می‌شود.
مطالعه مقاله گفتار درمانی بزرگسالان از دست ندهید.
گفتار درمانی کودکان اوتیسم
یکی از پررنگ‌ترین مشکلاتی که کودکان اوتیسم با آن مواجه می‌شوند، ضعف در مهارت‌های گفتاری و زبانی است. بعضی از آنها کلمات و عبارات را بارها تکرار می‌کنند، از ضمایر معکوس استفاده می‌کنند، حرف زدنشان یکنواخت است، صدای آوازگونه دارند، به حرکات اشاره پاسخ نمی‌دهند و پاسخ‌های نامربوطی به سوالات شما می‌دهند. برخی از این کودکان هم اصلا صحبت نمی‌کنند و برای این مورد به مداخله نیاز دارند. گفتار درمانی برای این کودکان شامل یادگیری نحوه درک نشانه های اجتماعی، یادگیری نحوه صحبت کردن، و بهبود ساختار واژگان و جملات است که هرچه از سن پایین‌تری آغاز شود، نتیجه مطلوب‌تری خواهد داشت. همچنین می توانید مقاله گفتاردرمانی برای کودکان اوتیسم را مطالعه نمایید.
گفتار درمانی فلج مغزی
کودکانی که از دوره نوزادی‌شان و یا اوایل کودکی به خاطر عارضه فلج مغزی قدرت تکلمشان ضعیف شده، معمولا بخشی از کلمات را حذف می‌کنند (کلمات را نصفه‌و‌نیمه بیان می‌کنند)، لکنت دارند، خیلی سریع یا خیلی کند حرف می‌زنند، نمی‌توانند اصوات و حروف خاصی را به‌درستی بیان کنند، در کنترل میزان زیر و بمی و یا حجم صدا با مشکل مواجه‌اند، گفتارشان یکنواخت و نفس‌گیر است و معمولا هنگام صحبت احساس ناراحتی یا درد دارند. گفتار درمانی به این کودکان کمک می‌کند مهارت‌های گفتاری را بهبود ببخشند و ارتباط موثر برقرار کنند.
پیشنهاد می شود مقاله بازی های گفتاردرمانی کودکان از دست ندهید.
گفتار درمانی کودک 2 ساله
از یک کودک ۲ ساله انتظار می‌رود به‌راحتی از زبان اشاره و ادا استفاده کند و مفهوم خود را با تکان دادن دست و غیره برساند. این بچه‌ها تا ۵۰ کلمه را یاد می‌گیرند و بیشتر حروف صدا دار و بسیاری از حروف بی‌صدا را بیان می‌کنند تا منظور خود را نصفه و نیمه به مخاطب برسانند. اما اگر می‌بینید فرزندتان تن صدای نامفهوم دارد و درخواست‌های شما را به‌راحتی نمی‌فهمد، عکس‌العمل مناسبی به صداهای اطراف ندارد و کلمه‌سازی برایش سخت است، حتما به این موضوع توجه کنید و آن را با یک پزشک گفتار درمانگر در میان بگذارید. همچنین می توانید مقاله گفتاردرمانی کودک 2 ساله را مطالعه نمایید.
گفتار درمانی کودک سه ساله
کودکان در سن ۳ سالگی دایره لغات نسبتا گسترده‌ای دارند و می‌توانند ۲۵۰ تا ۱۰۰۰ کلمه یاد بگیرند، جملات مختلف را تکرار کنند، با بیان جملات متوالی، حوادث و داستان‌ها را تعریف کنند، احساسات مثبت و منفی خود را با واژه بیان کنند، قصه‌ای بشنوند و در مورد آن صحبت کنند و از خیال پردازی‌های خود برای دیگران بگویند. اگر احساس می‌کنید نیمی از صحبت‌های فرزندتان قابل درک نیست یا مهارت‌های گفتاری او به‌اندازه یک کودک ۲ ساله است، احتمالا به جلسات گفتار درمانی کودکان نیاز دارید. همچنین برای اطلاعات بیشتر می توانید مقاله گفتاردرمانی کودک 3 ساله را مطالعه نمایید.
گفتار درمانی کودک 4 ساله
در سن ۴ سالگی وضوح گفتار کودک به صددرصد می‌رسد و تقریبا تکمیل می‌شود. بچه‌ها در این سن جمله‌های ۴، ۵ کلمه‌ای را بی‌هیچ مشکلی می‌سازند و می‌توانند جملات مرکب استفاده کنند. حتی افراد غریبه هم می‌توانند متوجه حرفهای یک کودک ۴ ساله شوند. اما اگر می‌بینید فرزندتان در بیان تلفظ درست کلمات مشکل دارد، درک مفهوم سخنانش آسان نیست و سخنان شما را به راحتی درک نمی‌کند یا موقع حرف زدن به لکنت می‌افتد، به فکر مراجعه به یک متخصص گفتار درمانی کودکان باشید. مقاله گفتاردرمانی کودک 4 ساله از دست ندهید.
گفتار درمانی کودک 5 ساله
میانگین طول جملات بچه‌ها در سن ۵ سالگی بین ۵ تا ۶ کلمه است و انتظار می‌رود که بیش از ۲۰۰۰ کلمه یاد گرفته باشند. این بچه‌ها نحوه استفاده درست از ضمایر را می‌دانند، می‌توانند داستان‌های تخیلی را بداهه تعریف کنند و مشکلی در تلفظ بیشتر حروف ندارند. هرگونه ضعف در این مهارت‌ها و قدرت تکلم پایین‌تر کودک ۵ ساله نسبت به هم سن و سالانش نباید نادیده گرفته شود.
در همین رابطه مطالعه مقاله گفتار درمانی کودک 5 ساله را از دست ندهید.
گفتار درمانی کودک 6 ساله
فرزند ۶ ساله شما باید بیش از ۲۵۰۰ کلمه یاد گرفته باشد، صداها را به درستی تلفظ کند و با به هم چسباندن جملات کوتاه، موضوعات مختلف را توضیح دهید. اما بعضی از این کودکان به دلیل ضعف قدرت تکلم نمی‌توانند با کودکان دیگر ارتباط برقرار کنند یا حتی نمی‌توانند در مورد یک موضوع ساده چند دقیقه حرف بزنند. گفتار درمانی با آسیب شناس گفتار و زبان به بچه‌هایی با اختلالات بیانی مثل لکنت کمک شایانی می‌کند تا این عارضه را با موفقیت پشت‌سر بگذارند. همچنین برای اطلاعات بیشتر مقاله گفتار درمانی کودک 6 ساله مطالعه نمایید.
گفتار درمانی کودک 7 ساله
مهم‌ترین هدف از گفتار درمانی کودک ۷ ساله پیشگیری از عقب‌افتادگی تحصیلی در اولین سال‌های مدرسه است. اگر فرزند دلبند شما در اولین سال حضور در مدرسه دچار ضعف در گفتار شده، برای آنکه بچه‌ها به خاطر احساس حقارت و سرخوردگی ناشی از ضعف تکلم، دچار آسیب‌های روانی جدی نشوند، لازم است جلسات گفتار درمانی با حضور یک متخصص باتجربه و کاربلد هرچه سریع‌تر آغاز شود. مطالعه مقاله گفتار درمانی کودک 7 ساله از دست ندهید.
مشاوره گفتار درمانی کودکان
برای آنکه تشخیص اختلالات گفتاری کودکان و ریشه این مسائل دقیق‌تر باشد، مشاوره با یک گفتار درمانگر حرفهای را به شما توصیه می‌کنیم. چراکه تشخیص، ارزیابی و درمان این مشکلات نیازمند تجربه و تخصص است. پزشک گفتار درمانگر با بررسی وضعیت کودک در جلسه مشاوره و انجام تست‌های ضروری، نوع اختلال را به‌سرعت تشخیص می‌دهد و روند درمان را سریع‌تر آغاز می‌کند تا ضعف عملکرد گفتاری و ارتباطی کودک در دوران کودکی درمان شود و به بزرگسالی نکشد. فراموش نکنید که اختلالات گفتاری اعتماد‌به‌نفس فرد را در بزرگسالی به چالش می‌کشند. بنابراین بهتر است به محض مشاهده اولین علایم در دوران کودکی، برای ارزیابی وضعیت سلامت کودک با یک مشاور باتجربه صحبت کنید.
همچنین برای اطلاعات بیشتر مقاله های ۱۱ اسباب بازی گفتار درمانی برای کمک به تکامل گفتار و مراحل پیشرفت گفتار و زبان کودک و گفتاردرمانی برای کودکان کم شنوا و سن مناسب برای گفتاردرمانی کودکان از دست ندهید.
کلام پایانی
گفتار درمانی ابزاری قدرتمند برای حمایت از رشد گفتار و زبان کودکان است که از کودکان مبتلا به انواع اختلالات گفتاری و زبانی حمایت می‌کند. عملا فرقی نمی‌کند فرزندتان در اثر بیماری‌های عصبی مثل اوتیسم یا اختلالات بیانی و واجی مثل نارساخوانی، لکنت و آپراکسی قدرت تکلم ضعیفی داشته باشد، این جلسات حتی بر مهارت‌های سواد آموزی و مشکلات بلع کودک تاثیر مثبت می‌گذارند و این تاثیر بر رشد اجتماعی، عاطفی و آموزشی کودکان مشهود خواهد بود.
بزرگ‌ترین مسئولیت ما در تیم پویای توان هاب مراقبت از سلامت جامعه توان‌خواهان است. ما در خانواده توان هاب تنها یک هدف داریم و آن اینکه کلیه خدمات توانبخشی شامل فیزیوتراپی، کاردرمانی، گفتاردرمانی و ارتوپدی را به‌صورت تخصصی در منزل شما عزیزان ارائه دهیم. در راستای تحقق این هدف، مشاوره تخصصی توان هاب برای شما عزیزان رایگان است و با ثبت درخواست تماس، کارشناسان ما در کوتاه‌ترین زمان ممکن با شما تماس می‌گیرند و به‌محض شروع درمان، درمانگران ما با کلیه تجهیزات لازم در منزل شما حضور پیدا خواهند کرد.
منابع:
