بررسی تاثیرگفتاردرمانی برای گرفتگی صدا به همراه تمرینات کاربردی

گرفتگی صدایی که پس از فریاد زدن در کنسرت، بازی، جشن و… ایجاد می‌شود، فوقش یک یا دو روز باقی بماند. اما نوعی گرفتگی صدا وجود دارد که مدت زمان طولانی‌تری باقی می‌ماند و حتی ممکن است از همان ابتدا با فرد همراه باشد. اگر گرفتگی صدا بیش از دو هفته باقی بماند، باید نزد پزشک بروید. اگر این مشکل جدی باشد، پزشک گفتاردرمانی را برای ترمیم و بازیابی صدا توصیه می‌کند. در این مقاله می‌خواهیم به بررسی گفتاردرمانی برای گرفتگی صدا بپردازیم. با ادامه این مطلب ما را همراهی کنید.

منظور از گرفتگی صدا چیست؟

گرفتگی صدا به زمانی اطلاق می‌شود که فردی در هنگام صحبت کردن صدایی خش‌دار، خشن و نفس‌آلود داشته باشد. گرفتگی صدا به دلیل کشیدگی تارهای صوتی اتفاق می‌افتد. همان طور که در مقدمه توضیح دادیم، گرفتگی صدا برای چند ساعت یا یکی دو روز پس از فریاد زدن در مسابقات، جشن و… طبیعی است و صدا معمولاً خود به خود به حالت عادی برمی‌گردد. اما گرفتگی صدا مزمن می‌تواند روزها، هفته‌ها یا حتی ماه‌ها طول بکشد. در این زمان فرد به گفتاردرمانی نیاز پیدا می‌کند.

منظور از تارهای صوتی چیست؟

تارهای صوتی نوارهای ظریفی از بافت در حنجره (LAIR-inks) یا جعبه صدا هستند. وقتی صحبت می‌کنیم، هوا از ریه‌ها خارج می‌شود. تارهای صوتی که عضلاتی به شکل V هستند، با سفت و نزدیک شدن به هم برای تولید صدا آماده می‌شوند. عبور هوا از این بخش باعث ارتعاش آن می‌شود. این ارتعاش همراه با حرکت زبان، لب‌ها و دندان‌ها باعث ایجاد صدا می‌شود.

پیشنهاد می شود مقاله آپراکسی گفتاری را از دست ندهید.

چه چیزی باعث گرفتگی صدای مزمن می‌شود؟

سوء استفاده مزمن (طولانی یا مداوم) از تارهای صوتی، ناشی از مواردی مانند فریاد زدن زیاد یا استفاده از صدا به روشی غیرطبیعی، باعث ساییدگی و پارگی بیش از حد تارهای صوتی می‌شود. اگر این ساییدگی و پارگی درمان نشود، به پینه‌ها و گره‌های کوچکی تبدیل می‌شوند. ندول‌ها یا گره‌های تارهای صوتی مهم‌ترین علت گرفتگی صدا در کودکان هستند. موارد زیر اگر برای طولانی مدت انجام شوند، موجب ندول تارهای صوتی در کودکان می‌شوند:

• فریاد زدن، جیغ زدن، تشویق کردن، یا گریه کردن
• بالا بردن یا کاهش سطح صدا
• صحبت کردن با صدای خشن، مانند تقلید از حیوانات یا شخصیت‌های کارتونی
• سرفه‌های مکرر
• آواز خواندن یا صحبت کردن بدون تنفس صحیح
• صحبت کردن بسیار بلند یا سریع

علل دیگر گرفتگی صدا عبارت‌اند از:

• فلج تارهای صوتی (زمانی که اعصاب تارهای صوتی عملکرد خود را از دست می‌دهند)
• رفلاکس معده به مری (GER)
• کم‌کاری تیروئید
• سینوزیت مزمن یا آلرژی
• پرتودرمانی در افرادی که برای سرطان گلو تحت درمان هستند

علل گرفتگی صدا در بزرگسالان

گرفتگی صدا در بزرگسالان هم به دلایل مختلفی رخ می‌دهد:

• سیگار کشیدن
• آلرژی
• رفلکس اسید
• استفاده بیش از حد از صدا
• عفونت‌ها مثل سرماخوردگی

مطالعه مقاله گفتار درمانی بزرگسالان را از دست ندهید.

مطالعه مقاله گفتاردرمانی برای کودکان اوتیسم در وب سایت توان هاب را از دست ندهید.

نحوه تشخیص گرفتگی صدا

گرفتگی صدا معمولاً در طی ارزیابی توسط متخصص گوش و حلق و بینی تشخیص داده می‌شود. پزشک در مورد سابقه پزشکی بیمار سؤال می‌پرسد. سپس فشار یا تنفس صدا را بررسی می‌کند. یک آزمایش تشخیصی نیز برای مشاهده نمای داخلی حنجره و بررسی عملکرد تارهای صوتی انجام می‌شود. برای آزمایش از موارد زیر استفاده می‌گردد:

لارنگوسکوپی انعطاف‌پذیر(Flexible Laryngoscopy)

در طول این معاینه، یک لوله فیبر نوری کوچک و انعطاف‌پذیر با دوربینی که به انتهای آن متصل است (به نام اسکوپ) از سوراخ بینی عبور داده می‌شود تا به گلو برسد. با کمک این دوربین می‌توان حنجره را مشاهده کرد. از فرد خواسته می‌شود صحبت کنند، آواز بخوانند، بو بکشند، سرفه کنند و صداهای دیگری تولید کنند که تارهای صوتی را به لرزش در می‌آورند. تصاویر در کامپیوتر ذخیره می‌شود تا پزشک بتواند بعداً آن را تجزیه و تحلیل کند.

مزایای این روش:

• بررسی دقیق حنجره حین تولید صدا طبیعی
• بدون نیاز به بیهوشی یا ناراحتی شدید
• امکان مشاهده حرکت واقعی تارهای صوتی

به گفته‌ی Cleveland Clinic:

«لارنگوسکوپی انعطاف‌پذیر بهترین روش برای بررسی عملکرد دینامیک حنجره در حین گفتار و بلع است.»

لارنگوسکوپی سفت

این روش را در مطب برای بچه‌های بزرگ‌تر انجام می‌دهند. اگر فردی (مخصوصاً کودکان خردسال) نتواند لارنگوسکوپی انعطاف‌پذیر را تحمل کند،  این روش را در اتاق عمل و با بیهوشی عمومی برای او اجرا می‌کنند. این دستگاه را از دهان وارد می‌کنند تا تصاویری را از تارهای صوتی در حالت استراحت ضبط کند.

• وضوح بالاتر تصویر
• بررسی دقیق‌تر ساختارهای پشتی حنجره
• کاربرد رایج در کنار استروبوسکوپی

استروبوسکوپی حنجره

این روش بسیار دقیق است و می‌توان با کمک آن تارهای صوتی را با جزئیات بیشتری بررسی کرد. دستگاهی را درون دهان بیمار قرار می‌دهند. این دستگاه دارای لنز است و می‌تواند تصویر حنجره را نمایش دهد. در قسمت جلویی دستگاه چراغی وجود دارد که با ارتعاش تارهای صوتی هنگام صحبت کردن سوسو می‌زند. همین امر تشخیص فرکانس حرکت تارهای صورتی را راحت‌تر می‌کند. از آنجایی که ارتعاشات تارهای صوتی با چشم غیرمسلح به خوبی دیده نمی‌شوند و بسیار سریع هستند، با این دستگاه می‌توان متوجه حرکات شد.

این روش برای بررسی:

• ارتعاش تارهای صوتی
• وجود غیرقرینگی یا نقاط غیرارتعاشی
• تشخیص زودهنگام ناهنجاری‌های پنهان

طبق مقاله‌ای در Journal of Voice، استروبوسکوپی «استاندارد طلایی برای بررسی عملکرد صوتی» محسوب می‌شود.

جدول مقایسه ابزارهای تشخیص گرفتگی صدا

مطالعه مقاله گفتاردرمانی فلج مغزی از دست ندهید.

گفتاردرمانی برای گرفتگی صدا چگونه باعث درمان می‌شود؟

یک گفتار درمانگر صدای فرد را ارزیابی می‌کند تا علت گرفتگی صدا را مشخص کند. گفتار درمانگر دامنه، بلندی و کیفیت صدا را بررسی خواهد کرد. تکنیک‌های مورد استفاده در گفتاردرمانی برای گرفتگی صدا در کودکان و بزرگسالان متفاوت هستند؛ اما همه آنها یک هدف را دنبال می‌کنند و آن هم رفع گرفتگی صدا است.

گفتار درمانگر چگونگی استفاده ایمن و صحیح از صدا را به کودک آموزش می‌دهد. به عنوان یک بزرگسال، ممکن است یاد بگیرید که چگونه از صدای خود به روشی مؤثرتر استفاده کنید. معمولاً افرادی مانند معلمان، فروشنده‌ها، وکلا و… که در محل کار باید مدام از صدای خود به شکل شیوا و رسا استفاده کنند، دچار این مشکل می‌شوند و می‌توانند از گفتار درمانگر کمک بگیرند.

همچنین به شما آموزش داده می‌شود که چگونه از تکنیک‌های تنفسی مناسب استفاده کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا بتوانید بدون آسیب به صدا و خسته کردن تارهای صوتی، بلندتر و برای مدت طولانی‌تر صحبت کنید. سایر اهداف گفتاردرمانی برای گرفتگی صدا شامل موارد زیر می‌شود:

• کاهش تورم و التهاب تارهای صوتی

گفتار درمانگر می‌تواند با نشان دادن نحوه حذف یا پیشگیری از رفتارهای مضر، به کاهش تورم و التهاب تارهای صوتی یا حنجره کمک کند.

• بهبود عملکرد تارهای صوتی

با گفتاردرمانی می‌توان نحوه صحبت کردن و آواز خواندن مؤثرتر را آموزش داد تا سلامت صدا حفظ شود و خطر گرفتگی صدا را کاهش پیدا کند.

• کاهش تنش عضلانی

در طول جلسات گفتاردرمانی به فرد آموزش داده می‌شود تا تنش را در عضلات حنجره کاهش دهد.

• افزایش استقامت

گفتاردرمانی می‌تواند به فرد کمک کند تا استقامت صدای خود را افزایش دهد. این گونه شخص می‌تواند برای مدت طولانی‌تر و بدون گرفتگی صدا صحبت کند یا آواز بخواند.

• تقویت حمایت تنفسی

گفتار درمانگر کنترل تنفس در حین صحبت کردن یا آواز خواندن را به شخص آموزش می‌دهد. کنترل تنفس می‌تواند به حفظ کیفیت صدای خوب کمک کند.

• کنترل گام

بسیاری از تمرین‌های گفتاردرمانی، مانند تمرین‌های عملکرد صوتی (VFE)، می‌توانند به اصلاح زیر و بم و صدا کمک کنند. در این روش وضوح صدا بهبود می‌یابد.

به گفته‌ی دکتر Jackie Gartner-Schmidt، محقق در دانشگاه Pittsburgh:

«گفتاردرمانی، به‌ویژه زمانی که توسط آسیب‌شناس گفتار با تخصص در صدا اجرا شود، می‌تواند در کمتر از دو ماه تأثیر چشمگیری در کیفیت صوت ایجاد کند.»

پیشنهاد می شود مقاله گفتاردرمانی کودکان در وب سایت توان هاب را مطالعه بفرمایید.

گفتاردرمانی در مقایسه با روش‌های دیگر

چه مدت زمان می‌برد تا گفتاردرمانی گرفتگی صدا را بهبود بخشد؟

جلسات گفتاردرمانی به طور معمول یک بار در هفته و به مدت 4-16 هفته انجام می‌شود. برخی از افراد ممکن است پس از دوره اولیه درمان به چند جلسه یادآوری نیاز داشته باشند. هر جلسه 30-60 دقیقه طول می‌کشد.

گفتاردرمانی برای گرفتگی صدا فرایندی است که نیاز به صبر دارد. برای دیدن نتایج باید تلاش کنید و صبور باشید. تمرینات گفتار درمانگر را باید هر روز در خانه انجام دهید. علاوه بر این، ممکن است پس از شروع درمان، فوراً تغییراتی را در صدای خود مشاهده نکنید. ممکن است چندین هفته طول بکشد تا متوجه تفاوت شوید. اما در صورت پایبندی به جلسات و تمرینات، می‌توانید پیشرفت‌های قابل‌توجهی در کیفیت صدای خود مشاهده کنید.

اگر نیاز به اطلاعات بیشتر درباره دیر صحبت کردن کودک دارید مقاله دیر حرف زدن کودک مطالعه نمایید.

انواع تمرینات گفتاردرمانی برای گرفتگی صدا

همان طور که پیش‌تر اشاره کردیم، گفتار درمانگر تمریناتی را به فرد می‌دهد تا آنها را انجام دهد. این تمرینات شامل موارد زیر می‌شوند.

• تمرینات تنفسی

تمرینات تنفسی به شما کمک می‌کند از دیافراگم خود برای کنترل نفس استفاده کنید. این امر می‌تواند به تولید صدای قوی‌تر و سازگارتر کمک کند.

• تمرینات رزونانس

تمرین‌های رزونانس به شما کمک می‌کنند یاد بگیرید چگونه از دهان، بینی و سینوس‌های خود برای تولید صدایی کامل‌تر استفاده کنید. در نتیجه بتوانید با صدایی غنی‌تر و پرطنین‌تر صحبت کنید. این تمرینات خود به چند تکنیک دسته‌بندی می‌شوند.

• تمرینات کششی و ریلکسیشن

این تمرینات برای کاهش تنش در گلو طراحی شده‌اند و شامل ماساژ، کشش و… می‌شوند.

فواید گفتاردرمانی برای گرفتگی صدا

انجام تمرینات گفتاردرمانی می‌تواند فواید زیادی برای افرادی داشته باشد که مشکل گرفتگی صدا دارند. از جمله:

• افزایش وضوح گفتار
• افزایش درک صحبت‌ها از سوی دیگران
• افزایش سطح عزت نفس و اعتماد به نفس
• افزایش فعالیت و مشارکت
• افزایش کیفیت زندگی

برخی از گفتار درمانگران جلسات خود را در منزل فرد برگزار می‌کنند. این گونه دیگر نیازی نیست نگران وقت و رفت و آمد باشید و می‌توانید از جلسات در خانه خود بهره ببرید.

همچنین می توانید با روشی جدید که گفتار درمانی آنلاین نام دارد بیشتر آشنا شوید.

تجربه واقعی از جلسات درمانی

در موردی که ما پیگیری کردم، برنامه‌ی درمانی شامل شش جلسه ۴۵ دقیقه‌ای بود. تمرین‌ها شامل:

• Resonant Voice Therapy (RVT) برای حذف فشار از روی تارهای صوتی
• تمرین‌های Semi-Occluded Vocal Tract (SOVT) مانند دمیدن در لوله درون آب که باعث بهبود ارتعاش طبیعی صدا می‌شود
• اصلاح نحوه نفس کشیدن با تمرین تنفس شکمی

پس از هفته سوم، صدای فرد دیگر حالت خش‌دار نداشت و طول مدت صحبت بدون خستگی صوتی به شکل قابل‌توجهی افزایش یافت.

سخن نهایی

در این مقاله به بررسی نحوه انجام گفتاردرمانی برای گرفتگی صدا پرداختیم و تأثیرات آن را توضیح دادیم. گفتار درمانگران ماهر به خوبی می‌دانند که از چه تمریناتی برای هر شخص استفاده کنند. تیم توان هاب نیز متشکل از گفتار درمانگران متبحری است که جلسات خود را در خانه فرد ارائه می‌دهند و برگزاری جلسات را برای افراد راحت‌تر می‌کنند.

بزرگ‌ترین مسئولیت ما در تیم پویای توان هاب مراقبت از سلامت جامعه توان‌خواهان است. ما در خانواده توان هاب تنها یک هدف داریم و آن اینکه کلیه خدمات توانبخشی شامل فیزیوتراپی، کاردرمانی، گفتاردرمانی و ارتوپدی را به‌صورت تخصصی در منزل شما عزیزان ارائه دهیم. به منظور دریافت خدمات گفتاردرمانی در منزل، مشاوره تخصصی توان هاب برای شما عزیزان رایگان است و با ثبت درخواست تماس، کارشناسان ما در کوتاه‌ترین زمان ممکن با شما تماس می‌گیرند و به‌محض شروع درمان، درمانگران ما با کلیه تجهیزات لازم در منزل شما حضور پیدا خواهند کرد.

منابع:

speech.institute

kidshealth.org

bnmproconsult.com

connectedspeechpathology.com

nyulangone.org

sltforkids.co.uk

سوالات متداول