ممکن است مشکلات بسیاری مانند بیماری یا حادثه باعث بروز اختلال در عملکرد دست‌های شما شود. در چنین مواردی، می‌توان به کمک فیزیوتراپی دست که درمانی موثر در توانبخشی است، سلامت و عملکرد دست‌ها را بازیابی کرد. در واقع، فیزیوتراپی به کمک تمرینات ورزشی و دستگاه‌های خاص، عضلات و اعصاب دست شما را برای ازسرگیری فعالیت عادی تحریک می‌کند و به تدریج آن‌ها را تقویت می‌نماید.
در این مقاله، مزایای فیزیوتراپی برای بهبود عملکرد و درمان مشکلات دست را بررسی می‌کنیم و سپس تمرینات عملی برای انواع مشکلات دست را معرفی خواهیم کرد. با ما همراه باشید!
فیزیوتراپی دست چه کمکی می‌کند؟
استفاده از فیزیوتراپی برای درمان مشکلات دست، می‌تواند مزایای زیر را به همراه داشته باشد:
- افزایش قدرت عضلات دست: فیزیوتراپی دست با ارائه تمرینات مناسب، به افراد کمک می‌کند تا قدرت و استحکام عضلات دست خود را افزایش دهند.
- بهبود حرکت و انعطاف: انجام تمرینات فیزیوتراپی، باعث بهبود حرکت و انعطاف دست می‌شود که در انجام فعالیت‌های روزمره بسیار مفید است.
- کاهش درد و التهاب: این تمرینات می‌تواند به کاهش درد و التهاب مفاصل و بافت‌های نرم دست کمک کند.
- بهبود عملکرد و عملیات روزمره: با بهبود عملکرد دست و توانایی انجام فعالیت‌های روزمره مانند نوشتن، بستن دکمه‌ها و استفاده از اشیاء، می‌توانید به زندگی عادی خود بازگردید.
- پیشگیری از آسیب‌های دستی: انجام تمرینات فیزیوتراپی می‌تواند به پیشگیری از آسیب‌های دستی کمک کند. برای مثال فعالیت‌هایی مانند نگارش یا نقاشی طولانی مدت در هنرمندان، انجام فیزیوتراپی دست راست (یا چپ) را ضروری مي‌کند تا از آسیب به آن پیشگیری شود.
فیزیوتراپی دست در منزل
فیزیوتراپی دست در منزل شامل تمرینات و روش‌هایی است که افراد می‌توانند در خانه به صورت خودکار و بدون نیاز به مراجعه به مرکز فیزیوتراپی انجام دهند و ظاهر و عملکرد دست خود را بهبود بخشند. این تمرینات معمولا توسط یک فیزیوتراپیست حرفه‌ای تهیه و توصیه می‌شود و باید به دقت انجام شوند. در ادامه، به آموزش فیزیوتراپی دست در منزل می‌پردازیم و سپس در ادامه مقاله جزئیات آن را بررسی خواهیم کرد.
1. تمرین‌های گرم کردن دست
قبل از شروع به هر تمرین فیزیوتراپی، حتما باید دست‌های خود را گرم کنید. این کار باعث افزایش جریان خون و انعطاف پذیری عضلات می‌شود. برای گرم کردن دست‌ها می‌توانید آن‌ها را در آب گرم قرار داده یا با استفاده از منبع گرمای ملایم (مثلا دستگاه گرمایشی) آن‌ها را گرم کنید.
2. تمرین‌های انعطاف پذیری
تمرینات انعطاف‌پذیری برای بهبود ظاهر و حرکت دست بسیار مهم هستند. مثلا می‌توانید با کشیدن و تحریک انگشتان و مچ دست، انعطاف‌پذیری آن‌ها را افزایش دهید.
3. تمرین‌های تقویت کننده
تمرینات تقویت کننده نقش مهمی در بهبود قدرت و استحکام عضلات دست دارند. مثلا با فشردن توپ اسفنجی می‌توانید عضلات دست خود را تقویت کنید.
4. تمرین‌های حرکتی
تمرینات حرکتی مانند چرخاندن مچ دست، انگشتان و حرکت دست به صورت‌های مختلف نقش بسزایی در بهبود حالت حرکتی دست دارند.
5. تمرینات تعادل
تمرینات تعادل نظیر نگهداری اشیاء سبک با دست، باعث بهبود تعادل و استحکام عضلات دست می‌شوند. این حرکات باعث تقویت اعصاب دست شما نیز می‌گردد.
حتما قبل از شروع به هر گونه تمرین فیزیوتراپی دست در منزل، با یک فیزیوتراپیست مشورت کنید و راهنمایی‌های لازم را در خصوص نحوه انجام صحیح تمرینات دریافت کنید.
آموزش حرکات فیزیوتراپی دست
برای انجام حرکات فیزیوتراپی دست به صورت عملی، می‌توانید از راهنمای زیر استفاده کنید؛ اما همان‌طور که ذکر شد تجویز این حرکات باید زیر نظر متخصص انجام شود.
گام اول:
- قبل از هر تمرینی، دست‌های خود را به آرامی در آب گرم قرار دهید یا از دستگاه گرمایشی استفاده کنید.
- سپس دست‌های خود را به آرامی ماساژ دهید تا عضلات گرم شوند.
گام دوم:
- مچ دست خود را به سمت بالا و پایین حرکت دهید.
- انگشتان خود را به صورت کشیده و متمایل به سمت پشت دست حرکت دهید.
- انگشتان خود را به صورت چرخشی حول مچ دست حرکت دهید.
گام سوم:
- با استفاده از یک ابزار فشاری مانند توپ اسفنجی یا حلقه مچ دست، به انگشتان خود فشار وارد کنید و سپس آن را رها کنید.
- این حرکت را چند مرتبه در روز و برای چند دقیقه تکرار کنید.
گام چهارم:
- مچ دست خود را به صورت چرخشی حول محور خود بچرخانید.
- انگشتان خود را به حالت چسبانده و جدا از هم حرکت دهید.
- با استفاده از یک قلاب یا سایر وسایل کوچک، حرکات مختلفی با دست‌های خود امتحان کنید.
گام پنجم:
- یک شیء سبک (مثلا توپ پلاستیکی) را در دست خود نگه دارید و تلاش کنید تا تعادل آن را حفظ نمایید.
- یک چوب بلند را به صورت عمودی در دست خود نگه دارید و سعی کنید تعادل آن را حفظ کنید.
با انجام منظم این تمرینات، می‌توانید قدرت، انعطاف و تعادل دست خود را بهبود بخشید. اما بهتر است قبل از شروع هر گونه تمرین، با یک فیزیوتراپیست مشورت کنید تا بتوانید به درستی و بدون آسیب دست‌های خود را تقویت کنید.
همچنین برای آشنایی بیشتر با فیزیوتراپی می توانید به صفحه فیزیوتراپی در منزل مراجعه نمایید.
فیزیوتراپی دست با دستگاه
استفاده از دستگاه‌های فیزیوتراپی در تمرینات و درمان‌های دست، می‌تواند به بهبود عملکرد و کاهش مشکلات دست کمک کند. برخی از دستگاه‌های مورد استفاده در فیزیوتراپی دست شامل موارد زیر است:
- دستگاه‌های التراسونیک (Ultrasound): این دستگاه‌ها از امواج صوتی برای تسریع فرایند التیام و کاهش التهاب در محل‌های مورد درمان استفاده می‌کنند.
- دستگاه‌های الکتروتراپی (Electrotherapy Devices): این دستگاه‌ها با اعمال جریان الکتریکی به عضلات مورد هدف، کمک به تقویت و تحریک عضلات دست می‌کنند.
- دستگاه‌های تمرینی (Exercise Devices): این دستگاه‌ها شامل انواع وسایل تمرینی مانند توپ‌ها، مچ‌بندها و تنظیم کننده‌های فشار هوا هستند که به افراد کمک می‌کنند تا تمرینات مناسب برای بهبود قدرت و انعطاف دست انجام دهند. برای مثال بعضی کودکان به دلیل استفاده کم از دست چپ، دچار ضعف در عضلات می‌شوند و به فیزیوتراپی دست چپ به کمک دستگاه‌های تمرینی نیاز پیدا می‌کنند.
- دستگاه‌های ارتوپدی (Orthopedic Devices): این دستگاه‌ها شامل انواع براکت‌ها، بندها و اسپلینت‌ها هستند که برای حفظ و پشتیبانی از مفاصل و بافت‌های نرم دست استفاده می‌شوند.
استفاده از این دستگاه‌ها به همراه تمرینات فیزیوتراپی منظم، می‌تواند بهبود عملکرد و سلامتی دست را تسریع کند و به افراد کمک کند تا به بهترین شکل ممکن از دست‌های خود استفاده کنند.
فیزیوتراپی دست شکسته
درمان فیزیوتراپی برای دست شکسته بسیار مهم است و می‌تواند بهبود عملکرد و قدرت دست شما را تسریع کند. درمان فیزیوتراپی برای دست شکسته معمولا شامل مراحل زیر می‌شود:
- حرکات کششی: حرکاتی مانند خم کردن انگشتان، چرخاندن مچ دست، خم کردن مچ به جلو و عقب، انحراف انگشتان به چپ و راست و… می‌تواند باعث تقویت عضلات دست شما پس از شکستگی شود.
- الکتروتراپی: استفاده از الکتروتراپی برای کاهش درد، التهاب و بهبود عملکرد عضلات و مفصل‌های دست نیز می‌تواند در برنامه فیزیوتراپی شما قرار بگیرد.
- تمرینات تعادل: تمرینات برای بهبود تعادل و قدرت دست شما نیز ممکن است در برنامه فیزیوتراپی شما جای داشته باشد. ممکن است درمانگر از شما بخواهد با دست خود یک میله بلند را در حالت تعادلی نگه دارید.
- تمرینات قدرتی: پس از باز کردن گچ، ممکن است درمانگر استفاده از وزنه‌های سبک، تمرینات چنگ زدن و یا فشردن توپ اسفنجی را برای شما تجویز کند.
فیزیوتراپی مچ دست
فیزیوتراپی برای مچ دست نیز بسیار مهم است و می‌تواند بهبود عملکرد، قدرت و انعطاف پذیری مچ دست شما را تسریع کند. درمان فیزیوتراپی دست برای درمان مچ، معمولا شامل مراحل زیر می‌شود:
- تمرینات کشش عضلات: با استفاده از باندهای کششی، خم کردن مچ و استفاده از وزنه‌های کوچک مچ دست خود را تحت کشش قرار دهید. برای مثال بازوها را به گونه‌ای روی میز قرار دهید که دست‌ها آویزان باشد. مج دست را به سمت پایین خم کنید تا کشش را احساس کنید و سپ دست خود را به حالت اول برگردانید. چند بار این روش را تکرار کنید.
- ماساژ: ممکن است در اثر بی حرکتی طولانی مدت، عضلات و اعصاب دست شما قادر به فعالیت عادی نباشند. استفاده از ماساژ آن‌ها را در حالت آرامش قرار می‌دهد و امکان بازیابی تدریجی قدرت و کاهش درد و فشار را فراهم می‌کند.
- الکتروتراپی: الکتروتراپی با ایجاد جریان برق، باعث تحریک اعصاب و عضلات ناحیه مچ دست می‌شود و به بهبود عملکرد آن کمک می‌کند.
- لیزردرمانی: لیزردرمانی، با تابش طیف خاصی از امواج الکترومغناطیسی، باعث ایجاد گرما و ارتعاش بافت نرم مچ دست می‌شود. این درمان می‌تواند به شکل موثر در کاهش درد نقش داشته باشد.
فیزیوتراپی تاندون دست
مشکلاتی مانند سندروم تونل کارپال می‌تواند باعث التهاب تاندون‌های انگشتان شود. همچنین ضربه یا کشیدگی تاندون دست در ورزشکاران رایج است. فیزیوتراپی تاندون دست می‌تواند بهبود عملکرد و کاهش درد کمک کند. درمان فیزیوتراپی برای تاندون دست می‌تواند شامل تمرینات زیر باشد:
- سرمادرمانی: در شرایط آسیب حاد ممکن است سرمادرمانی تجویز شود. با استفاده از یخ، این ناحیه مورد ماساژ ملایم قرار می‌گیرد که می‌تواند به کاهش درد و تورم کمک کند. سرمادرمانی در در روزهای اولیه آسیب می‌تواند تاثیر زیادی داشته باشد.
- گرمادرمانی: این فیزیوتراپی دست، معمولا برای آسیب‌های مزمن تاندون تجویز می‌شود. برای گرمادرمانی می‌توان از کمپرس داغ یا آب گرم استفاده کرد. گرمادرمانی می‌تواند باعث شل شدن مفاصل، کاهش التهاب و تسکین درد گردد.
- ماساژ: ماساژ می‌تواند باعث رفع گرفتگی عضلات و خارج شدن تاندون‌ها از فشار شود. ماساژ همچنین می‌تواند التهاب را کاهش دهد و به رفع کبودی و بهبود گردش خون کمک نماید.
فیزیوتراپی انگشت
فیزیوتراپی برای انگشت می‌تواند بهبود عملکرد، انعطاف‌پذیری، قدرت و کاهش درد در این منطقه کمک کند. درمان فیزیوتراپی برای انگشت ممکن است شامل تمرینات زیر باشد:
- نگه داشتن اشیاء: یک شیء کوچک را در دست خود و با انگشتان نگه دارید؛ جهت دستان خود را به سمت پایین قرار دهید و برای یک دقیقه این کار را ادامه دهید. به مرور اشیاء سنگین‌تری را با انگشتان خود نگه دارید.
- تمرینات انعطاف پذیری: ممکن است تمرینات انعطاف پذیری برای بهبود حرکت و انعطاف انگشت در برنامه فیزیوتراپی شما قرار گیرد. برای انجام این تمرین، انگشت‌های خود را به ترتیب به سمت داخل و خارج خم کنید
- الکتروتراپی: استفاده از الکتروتراپی برای کاهش درد، التهاب و بهبود عملکرد عضلات و مفصل‌های انگشت نیز می‌تواند در برنامه فیزیوتراپی شما قرار بگیرد.
فیزیوتراپی شانه
فیزیوتراپی شانه می‌تواند بهبود انعطاف، قدرت و کاهش درد در این ناحیه کمک کند. درمان فیزیوتراپی برای شانه ممکن است شامل تمرینات زیر باشد:
- چرخش شانه: دست خود را به آرامی به سمت جلو و عقب چرخش دهید.
- بالا و پایین بردن دست: دست‌های خود را از طرفین به سمت بالا و پایین حرکت دهید.
- پرس سرشانه: با مشورت درمانگر، در صورتی که وضعیت شما تقریبا بهبود پیدا کرده است می‌توانید از پرس سرشانه برای تقویت عضلات شانه استفاده کنید.
- جلو کشیدن دمبل: با دمبل در هر دست، دست‌های خود را به سمت جلو بکشید.
- استفاده از دستگاه‌های فیزیوتراپی: استفاده از دستگاه‌های مانند Ultrasound و TENS برای کاهش درد، بهبود جریان خون و تسریع التیام مفصل شانه می‌تواند مفید باشد.
تمرینات فیزیوتراپی آرنج دست
تمرینات فیزیوتراپی برای آرنج دست می‌تواند باعث بهبودی درد، قدرت و انعطاف‌پذیری آن شود. برخی از تمرینات فیزیوتراپی دست برای آرنج عبارتند از:
- انعطاف‌پذیری آرنج دست: با خم و راست کردن آرنج به صورت مکرر و چندبار در روز، آن را انعطاف‌پذیر کنید.
- تقویت عضلات آرنج: با استفاده از وزنه‌های سبک، تمرینات فشاری و کششی را برای تقویت عضلات آرنج انجام دهید.
- تمرینات اصلاحی: تمرینات اصلاحی شانه و آرنج، مانند تمرینات نگهدارنده و تمرینات کنترل حرکت می‌تواند به بهبود کنترل و تعادل در آرنج و دست کمک کند. برای مثال با سرعت کم، حرکات چرخشی و کنترلی آرنج را انجام دهید.
- تمرینات کشش: با استفاده از کش‌های مقاومتی یا دستگاه‌های فیزیوتراپی، تمرینات کشش برای افزایش انعطاف‌پذیری و کاهش درد در آرنج و دست را انجام دهید.
تمرینات فیزیوتراپی ساعد دست
تمرینات فیزیوتراپی برای ساعد دست می‌توانند به تقویت عضلات، افزایش انعطاف‌پذیری و کاهش درد در این ناحیه کمک کنند. برخی از تمرینات فیزیوتراپی برای ساعد دست عبارتند از:
- تمرین گردش مچ: با گردش مچ دست به داخل و خارج، دامنه حرکت و تحمل ساعد دست را افزایش دهید.
- تمرین انعطاف‌پذیری: با استفاده از کش‌های مقاومتی یا دستگاه‌های فیزیوتراپی، تمرینات انعطاف‌پذیری مثل خم کردن و دراز کردن مچ دست را انجام دهید.
- تمرینات تقویتی: با استفاده از وزن‌های سبک، تمرینات تقویتی برای عضلات ساعد را انجام دهید. وزنه را با دو دست بگیرید و ساعد را در حالت موازی با زمین و رو به بالا قرار دهید؛ سپس مچ‌های خود را به آرامی به بالا خم کنید و برگردانید.
- تمرینات کشش: با استفاده از کش‌های مقاومتی یا دستگاه‌های فیزیوتراپی، تمرینات کشش را برای افزایش انعطاف‌پذیری و کاهش درد در ساعد دست انجام دهید.
- تمرینات حرکتی: تمرینات حرکتی مانند دور کامل مچ دست و شانه می‌توانند به بهبود کنترل حرکت و تعادل در ساعد دست کمک کنند.
اگر اطلاعات بیشتری درباره فیزیوتراپی آرنج نیاز دارین می توانید مقاله فیزیوتراپی آرنج در منزل را از دست ندهید.
تمرینات فیزیوتراپی عصب دست
تمرینات فیزیوتراپی دست می‌تواند برا بهبود عملکرد عصبی و تحریک آن تجویز شود. برخی از تمرینات فیزیوتراپی برای عصب دست عبارتند از:
- تمرینات کشش: تمرینات کششی مانند کشش آهسته و تدریجی انگشتان به سمت داخل و سپس به سمت بیرون، می‌تواند به افزایش انعطاف‌پذیری و کاهش تنش در عصب دست کمک کند.
- تمرینات تقویتی: تمرینات تقویتی مانند فشار دادن توپ اسفنجی یا استفاده از کش‌های مقاومتی برای تقویت عضلات دست و مچ دست می‌تواند به بهبود قدرت و کارایی عضلات در اطراف عصب دست کمک کند.
- تمرینات حرکتی: تمرینات حرکتی مانند دور کامل مچ دست و حرکات چرخشی متناوب مچ دست می‌توانند به بهبود کنترل حرکت و انعطاف‌پذیری در این ناحیه کمک کنند.
- تمرینات تنفسی: تمرینات تنفسی مثل تنفس عمیق و آرام می‌تواند به کاهش استرس و افزایش آرامش بدن کمک کند که می‌تواند به بهبود عملکرد اعصاب دست منجر شود.
- تمرینات آب درمانی: استفاده از آب برای انجام تمرینات فیزیوتراپی می‌تواند به کاهش وزن کلی بدن و کاهش فشار بر روی عصب دست کمک کند؛ همچنین افزایش جریان خون و بهبود التهاب در این ناحیه را تسهیل می‌کند.
هزینه فیزیوتراپی دست
هزینه فیزیوتراپی دست ممکن است به تعرفه‌های کلینیک درمانی، تخصص و تجربه فیزیوتراپیست بستگی داشته باشد. عوامل دیگری مانند نوع بیمه، تعداد جلسات مورد نیاز و نوع تجهیزات استفاده شده نیز ممکن است در هزینه شما تاثیرگذار باشد.
بهتر است قبل از شروع فیزیوتراپی، با فیزیوتراپیست خود در مورد تعرفه‌ها گفتگو کنید و درباره هزینه‌های مربوط به درمان و تعداد جلسات مورد نیاز سوال بپرسید. همچنین، برخی بیمه‌های تکمیلی هزینه‌های فیزیوتراپی را به طور کامل پوشش می‌دهند؛ بنابراین بهتر است با بیمه خود نیز تماس بگیرید و اطلاعات لازم را در این زمینه کسب کنید.
بورسیت شانه چیست؟ برای آشنایی بیشتر می توانید مقاله مورد نظر را مطالعه نمایید.
جمع بندی
تمرینات فیزیوتراپی به شما کمک می‌کند تا عضلات و اعصاب دست خود را تقویت کنید و مشکلاتی مانند التهاب، تورم، درد و کبودی را برطرف نمایید. استفاده از این روش باعث می‌شود که بتوانید به تدریج توانایی و عملکرد دست خود را بازیابی کنید. در این مقاله مفاهیم اساسی فیزیوتراپی دست، انواع مشکلاتی که می‌تواند با این روش درمان شود و تمرینات موثر برای بهبود عملکرد دست بررسی شد. در صورتی که به اطلاعات بیشتری در زمینه درمان‌های فیزیوتراپی نیاز دارید با ما تماس بگیرید.
بزرگ‌ترین مسئولیت ما در تیم پویای توان هاب مراقبت از سلامت جامعه توان‌خواهان است. ما در خانواده توان هاب تنها یک هدف داریم و آن اینکه کلیه خدمات توانبخشی شامل فیزیوتراپی، کاردرمانی، گفتاردرمانی و ارتوپدی را به‌صورت تخصصی در منزل شما عزیزان ارائه دهیم. در راستای تحقق این هدف، مشاوره تخصصی توان هاب برای شما عزیزان رایگان است و با ثبت درخواست تماس، کارشناسان ما در کوتاه‌ترین زمان ممکن با شما تماس می‌گیرند و به‌محض شروع درمان، درمانگران ما با کلیه تجهیزات لازم در منزل شما حضور پیدا خواهند کرد.
