فیزیوتراپی ورزشی چیست؟ کاربرد، تکنیک‌ها و درمان آسیب‌ها

فیزیوتراپی ورزشی یکی از مؤثرترین روش‌ها برای درمان و پیشگیری از آسیب‌های ورزشی است. این روش تخصصی با هدف بهبود عملکرد عضلات، مفاصل و سیستم اسکلتی-عضلانی به ورزشکاران کمک می‌کند تا سریع‌تر و ایمن‌تر به فعالیت‌های خود بازگردند. اگر دچار کشیدگی عضله، آسیب لیگامان، التهاب تاندون یا مشکلات مفصلی بعد از ورزش شده‌اید، فیزیوتراپی ورزشی در منزل می‌تواند با تمرینات اصلاحی، ماساژ درمانی، الکتروتراپی و تکنیک‌های دستی، روند بهبودی شما را تسریع کند. در این مقاله، به طور کامل با مزایا، مراحل، تمرینات موثر، و خدمات فیزیوتراپی ورزشی در منزل آشنا می‌شوید.

فیزیوتراپی ورزشی چیست؟

فیزیوتراپی ورزشی شاخه‌ای تخصصی از فیزیوتراپی است که به ارزیابی و درمان آسیب‌های مربوط به ورزش در تمامی سطوح و سنین می‌پردازد. آسیب‌های ورزشی از آسیب‌های روزمره متفاوت هستند. ورزشکاران به طور معمول عملکرد بالایی دارند و روی بخش‎هایی از بدن خود فشار بیشتری وارد می‌کنند. 

همین مسئله باعث می‌شود فشار بالاتری بر مفاصل، رباط‌ها، ماهیچه‌ها و تاندون‌ها وارد شود. در نتیجه، آنها مستعد آسیب می‎شوند. فرقی ندارد در چه ورزشی فعالیت دارید، دومیدانی، فوتبال، کوهنوردی و… فیزیوتراپی ورزشی می‌تواند درمان درد شما باشد. این شیوه درمانی به فرد کمک می‌کند تا پس از آسیب دیدن، قدرت و توان حرکتی خود را بازیابی کنند و از آسیب‎های دائمی و مشکلات جدی‎تر پیشگیری کنند.

فیزیوتراپ ورزشی کیست؟

فیزیوتراپ ورزشی یک متخصص آموزش دیده است که آسیب‌های مربوط به ورزش را ارزیابی و درمان می‌کند. این متخصصین با استفاده از تکنیک‌های فیزیوتراپی به کاهش درد و ناراحتی کمک می‌کنند. آنها می‌توانند توصیه‎ هایی در زمینه تمرینات کششی – قدرتی ارائه دهند. تجهیزات حفاظتی را که در حین ورزش باید استفاده شوند، به ورزشکاران توصیه کنند. علاوه بر این، به آن‎ها کمک کنند از بروز آسیب‎های جدی جلوگیری کنند. 

تفاوت فیزیوتراپی با فیزیوتراپی ورزشی چیست؟

فیزیوتراپ‎ها دانش گسترده‌ای در زمینه انواع بیماری‌ها، مسائل عصبی و تنفسی دارند. همین امر باعث می‌شود تا آنها بتوانند برخی از مشکلات طیف وسیعی از بیماران را که شرایط مختلفی دارند، درمان کنند و بهبود بخشند. فیزیوتراپ‎های ورزشی بیشتر در معرض محیط‌های ورزشی و مشکلات ناشی از آن قرار گرفته‎اند. 

به همین دلیل هم توانایی بیشتری در زمینه درمان آسیب‌های اسکلتی و عضلانی حوزه ورزش دارند. از طرفی فیزیوتراپی به بیماران کمک می‌کند توان خود را بازیابند و زندگی روزمره را به درستی پیش ببرند. در حالی که فیزیوتراپی ورزشی به ورزشکاران کمک می‌کند سطح فیزیکی لازم را برای شرکت در ورزش‎ها و مسابقات حفظ کنند یا با تمرینات و توصیه‎های مربوطه به دست آورند. سرعت بهبودی در دنیای ورزشکاران بسیار مهم است. به همین دلیل برای ورزشکاران مهم است که پس از آسیب دیدن با سرعت بیشتری بهبود یابند و به مسابقات برگردند. 

برخی از آسیب‌های ورزشی اجتناب‌ناپذیر هستند، اما بسیاری از آنها قابل‌پیشگیری هستند. تمرین‌های نامناسب، عدم آمادگی و گرم کردن نادرست از مهم‌ترین علل آسیب‌های ورزشی هستند. آسیب‌ها اغلب در طول مسابقات، تمرینات، کلاس‎های آمادگی جسمانی و… رخ می‌دهند. فرقی ندارد مشکل چه باشد، شکستگی، دررفتگی مفصل، رگ به رگ شدن یا کشیدگی، فیزیوتراپی ورزشی می‌تواند به ورزشکار کمک کند تا دوره بهبودی را به صورت حرفه‎ای و با سرعت بیشتر پشت سر بگذارد.

کاربرد فیزیوتراپی ورزشی چیست؟

شاید برای شما این سؤال پیش آمده باشد که دقیقاً کاربرد فیزیوتراپی ورزشی چیست؟ چه مشکلاتی را این متخصصین برطرف می‌کنند؟ چه آسیب‎هایی را درمان می‌کنند؟ در ادامه مواردی را که فیزیوتراپی ورزشی به درمان آنها می‌پردازد و در این حوزه‎ها فعالیت می‌کند، می‌آوریم.

• مشکلات مربوط به تاندون از جمله تاندونیت، تاندونوز، پارگی تاندون، التهاب تاندون، ضعیف شدن تاندون
• آسیب روتاتور کاف یا درد شانه
• آرنج تنیس بازان یا درد آرنج
• التهاب کف پا یا پاشنه پا
• آسیب‌های رباط زانو
• آسیب رباط صلیبی
• آسیب‌های رباط مچ پا
• کشیدگی و پارگی عضلات
• آسیب همسترینگ
• آسیب دیدن چهارسر ران
• آسیب‎های مربوط به لگن
• درد لگن و پایین کمر
• فتق دیسک
• تنگی نخاع
• فشار بیش از حد به یک ناحیه از بدن
• عدم آمادگی جسمانی 
• آموزش تکنیک‌های صحیح فعالیت بدنی
• آموزش استفاده صحیح از تجهیزات ورزشی

طبق نتایج گفته های وب سایت رسمی Harvard Health Publishing :

“Up to 70% of patients with meniscus tears or rotator cuff injuries can avoid surgery with consistent physical therapy.”

ترجمه فارسی: تا ۷۰٪ از بیماران مبتلا به پارگی منیسک یا تاندون شانه می‌توانند با انجام منظم فیزیوتراپی از جراحی اجتناب کنند.

به طور کلی این افراد نقش مهمی در تیم‎های ورزشی و مسابقات دارند. پیشگیری از آسیب و عود کردن آن، ارزیابی و تشخیص آسیب‌های مرتبط با ورزش، مداخلات بالینی مناسب، توان‌بخشی، افزایش عملکرد، ترویج سبک زندگی ایمن و فعال، ترویج بازی جوانمردانه و شیوه‌های ضد دوپینگ از جمله وظایف فیزیوتراپ ورزشی است.

آیا فیزیوتراپی ورزشی فقط مختص ورزشکاران حرفه‌ای است؟

درست است که فیزیوتراپ‎های ورزشی تجربه کار با ورزشکاران حرفه‌ای را دارند؛ اما هر کسی که فعالیت بدنی انجام می‌دهد، می‌تواند از خدمات آنها بهره‌مند شود. ممکن است شما هر روز تا محل کار خود پیاده بروید، به فرزندان خود رسیدگی کنید، به طور روزانه وسایل سنگین را بلند کنید. انجام تمامی این کارها مستلزم مقدار مشخصی از قدرت، تحرک و توانایی حرکتی امثال ورزشکاران حرفه‎ای است. آناتومی ورزشکاران حرفه‌ای مشابه آناتومی ورزشکاران غیرحرفه‌ای است؛ بنابراین، خدمات فیزیوتراپ‎های ورزشی صرفاً مختص حرفه‌ای‌ها نیست.  

نقش فیزیوتراپی ورزشی در ورزش‎های بین‌المللی و سطح حرفه‎ای

فیزیوتراپی ورزشی بخشی جدایی‌ناپذیر از گروه پزشکی یک تیم است و نقش مهمی در مدیریت آسیب‌ها در طول رویدادهای مهم بین‌المللی دارد. در المپیک 2012 لندن، فیزیوتراپ های ورزشی بزرگترین گروه حرفه‎ای این بازی‎ها را تشکیل می‎دادند. این متخصصین نه تنها ورزشکاران آسیب دیده را درمان می‌کنند. بلکه نقش مهمی در حمایت از ورزشکاران آسیب ندیده دارند. زیرا فیزیوتراپی ورزشی می‌تواند به حفظ عملکرد فیزیکی و پیشگیری از آسیب کمک کند و بدن ورزشکاران را اماده نگه دارد. از انجایی که ممکن است در هر لحظه از مسابقات اتفاقی رخ دهد، در دسترس بون این فیزیوتراپ‎ها می‌تواند دلگرمی برای ورزشکاران باشد. 

ورزشکاران کدام ورزش‎ها بیشتر به حضور فیزیوتراپ ورزشی نیاز دارند؟

حضور فیزیوتراپ ورزشی در تمامی تیم‎های ورزشی توصیه می‌شود. فرقی ندارد که ورزش چه باشد. امکان بروز آسیب بسیار زیاد است. با این حال ورزشکاران برخی از ورزش‎ها آسیب‌پذیرتر هستند و ممکن است بیشتر در معرض مشکلات قرار بگیرند؛ زیرا فیزیکی‌تر هستند. این ورزش‎ها عبارت‌اند از:

• فوتبال
• بوکس
• فوتسال
• والیبال
• بسکتبال
• کشتی
• هاکی

تکنیک‌های فیزیوتراپی ورزشی

فیزیوتراپ ورزشی از تکنیک‌های مختلفی برای توان‌بخشی و درمان ورزشکاران استفاده می‌کند. از جمله:

• درمان دستی و ماساژ ورزشی
• شاک‌ویوتراپی
• درای نیدلینگ یا سوزن خشک
• ورزش‌درمانی
• تیپینگ
• استفاده از دستگاه‎های شرت ویو دیاترمی
• اولتراسوند
• الکتروتراپی
• تمرینات طبی
• ماساژدرمانی
• مگنت تراپی
• لیزردرمانی

سخن نهایی

در این مقاله به بررسی فیزیوتراپی ورزشی و کاربردهای آن پرداختیم. تمامی ورزشکاران چه در سطح حرفه‌ای و چه در سطح غیرحرفه‎ای می‌توانند از خدمات فیزیوتراپ ورزشی بهره‎مند شوند. این افراد تخصص ویژه‎ای در زمینه مشکلات ورزشی و توان‌بخشی ورزشکاران دارند. در نتیجه، عضوی مهم از تیم محسوب می‎شوند و حضورشان در تمرینات و مسابقات ضروری است. تیم توان هاب از مجرب‎ترین فیزیوتراپ‎ها تشکیل شده است که در زمینه‎های مختلف از جمله ورزش تخصص دارند. شما می‎توانید از خدمات ورزشی توان هاب بهره‎مند شوید. برای کسب اطلاعات بیشتر با پشتیبانی 24 ساعته توان هاب تماس بگیرید.